فیلمی در ادامه سبک فیلمسازی خاص یک دهه اخیر سازنده‌اش

«خرس نیست» بهترین فیلم دوران محدودیت فیلمسازی جعفر پناهی است.

به گزارش خبرروز، بابک غفوری آذر منتقد سینما در یادداشتی درباره ی فیلم “خرس نیست” آخرین فیلم جعفر پناهی که موفق به دریافت جایزه ویژه هیئت داوران از هفتاد و نهمین دوره جشنواره ونیز شد، نوشته است:

جایی در میانه‌های فیلم «خرس نیست» جوان روستایی عاشقِ اخراج شده از دانشگاه که برخلاف سنت رایج، دل به دختری به نام دیگری شده داده، خطاب به جعفر پناهی می‌گوید که اگر با حرف زدن مشکل حل می‌شد که شما اینجا نبودید آقای پناهی. و این جمله راه ورودی است به دنیای فیلمی که در آن امید و استیصال همزمان به چالش کشیده می‌شود.
«خرس نیست» فیلمی در ادامه سبک فیلمسازی خاص یک دهه اخیر سازنده‌اش است. دورانی که جعفر پناهی در محدودیت فیلم ساخته و در فیلم‌هایش به عنوان شخصیت حقیقی خودش حاضر شده است. در فیلم تازه هم، این سبک با کمی پیچیدگی بیشتر با نوسان دائم مستند – داستانی همراه است و مرزهایی از واقعیت و داستان در هم می‌آمیزد.
فیلم درباره جعفر پناهیِ فیلمساز است که در یک روستای مرزی از طریق ارتباط اینترنتی، مشغول نظارت بر ساخت فیلمی در ترکیه است. داستان آن فیلم درباره زوجی است که پس از ۱۰ سال حضور در ترکیه به دنبال رسیدن به اروپا هستند.
نظارت جعفر پناهی بر ساخت چنین فیلمی با قطع شدن دائم اینترنت مشکل است و حضور خود او در روستا باعث سوظن و تردید میان روستاییان می‌شود و آنها فیلمساز را درگیر مشکلات و مسائل خودشان می‌کنند.
«خرس نیست» در ساختار یک فیلم در فیلم، روایت موازی عشق دو زوج را در داخل و خارج از ایران همپای مشکلات خاص سازنده‌اش روایت می‌کند. در این روایت، مناسبات باقیمانده از سنت‌های قدیمی، روحیه جمعی پر سوظن و دشواری زندگی زیر نظارت‌های دائمی به چالش کشیده می‌شود.
برای نخستین بار در فیلم‌های جعفر پناهی موضوع مهاجرت و خروج از ایران نیز دستمایه قرار می‌گیرد و نگاه خاص فیلمساز در یکسانی سرنوشت گریزناپذیر اقشار و طبقات مختلف اجتماعی داخل و خارج کشور بویژه نسلِ جوانِ معترض به تصویر کشیده می‌شود.
همه اینها با تمرکز بر شرایط و موقعیت جعفر پناهی خلق می‌شود. فیلمسازی که گویی در تلاشی دائمی برای غلبه بر شرایط خاص حاکم شده بر او سرسختانه می‌کوشد به هر قیمتی فیلم بسازد.
«خرس نیست» البته حاوی نگاه انتقادی به نسبت برنده‌ای هم نسبت به جامعه است که در رفتار پر شک و تردید روستائیان نسبت به جعفر پناهی مبتلور می‌شود. اهالی که نگران حضور فیلمساز ممنوع الخروجی در روستایشان هستند او را تا پای شهادت پیرامون عکس‌هایش می‌برند و البته در انتها می‌بینیم که این سوظن‌ها خود ریشه در نظارت‌های دائمی نهادها در نقاط مرزی دارد.
«خرس نیست» بهترین فیلم دوران محدودیت فیلمسازی جعفر پناهی است.

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

محمد ناصری‌راد

خبرنگار دیدگاه نیوز در شهر شیراز می باشد. وی مستندساز، تدوینگر و عکاس شیرازی است که فعالیت خود را از سال ۸۸ با انجمن سینما جوانان شروع کرده و ساخت مستندهای “دروازه حقیقت”، “من میخوام معتاد بشم”، “طاووس ها پرواز را نمیفهند”، “سوداگرانِ بی سودا”، “وداع”، “آبفروش” و “کتایون” را در کارنامه دارد، وی در حوزه های اجتماعی، فرهنگی، هنری و سینمایی قلم می‌زند .