امكان و احتمال و ضرورت

بررسی عوامل وحدتِ طرح از منظر ارسطو

به گزارش دیدگاه نیوز، محمد ناصریراد در مقاله ای پیرامون بررسی اصولِ امکان، احتمال و ضرورت در درام آورده است:

اجزای تراژدی از نظر ارسطو شاملِ طرح، شخصیت، فکر، کلام، موسیقی، منظرِ نمایش است. طرح روح و جوهر اثر نمایشی و از کنش قابل تفکیک است.
وحدت طرح به اعتبار شروع و میانه و پایان یا در فرم ارسطویی، امکان و احتمال و ضرورت تضمین می‌شود.
از منظر ارسطو حرکت سازمان دهندهٔ طرح،‌ ساده یا پیچیده، صرفا افقی است نه عمودی، حرکتی از امکان به سوی ضرورت با احتمالاتِ پیش رو

در این میان به شرح و امثالی برای امکان/احتمال/ضرورت که از نظر ارسطو تضمین کننده ی وحدتِ طرح است، میپردازیم:

فرض میکنیم بر صفحه شطرنج پوزسیون یک بازی چیدمان شده‌است، امکاناتی نظیرِ قوانین بازی، تعدادِ مشخصِ مهره ها و ظرفیت های آن ها و در نهایت دو شخصیت X و Y که قدرتی تقریبا برابر دارند اما با این وجود هریک استرات‍‍ژی‌های امکان بسیاری برای برد و باخت یکدیگر دارند.

بازی شروع میشود، کدام یک پیروزِ این نبرد است؟ X یا Y؟ مولف فرض بر پیروزیِ Y میگیرد، پس ضرورت مشخص شد.
حالا دو اصل از این سه اصل یعنی امکان، احتمال و ضرورت مشخص شده است.

کدام یک هنوز پردازش نشده است؟ احتمال
احتمال دقیقا یعنی چه؟
احتمال تنها در موقعیت‌هایی از عدم اطمینان کاربرد دارد که نامطمئنی شرایط ناشی از وجوه تصادفی پیشامدهای یک سیستم و یا یک فرایند بوده و فقدان روند در تغییرات و یا پیچیدگی و گستردگی عوامل تأثیرگذار به خوبی قابل شناسایی و برآیند این تأثیر به صورت مجزا قابل بررسی نباشد.
و در علم ریاضیات، احتمال رخ دادن هر پیشامد برابر است با تعداد حالت های مطلوب، تقسیم بر همه ی حالات ممکن

در حال حاضر با مفهومِ امکان/احتمال/ضرورت در طرح ارسطو آشنا شدیم،
حال به بازی شطرنج برمیگردیم، به چند طریق احتمال دارد Y بر X پیروز گردد؟ با استفاده از کدام امکاناتش؟ ضعفِ X چیست؟ قوت Y چیست؟ چنانچه در حرکات آغازین Y مهره ی وزیر را جابجا کند احتمال پیروزی اش کمتر میشود یا بیشتر؟ حرکت بعد چیست؟ عکس العملِ X که کم از Y ندارد چه میتواند باشد؟ بطور کلی چند مرتبه مهره ها جابجا میشوند؟ آیا از صد مرتبه عبور میکند؟ چند ساعت بازی طول میکشد؟ فراز و نشیب های این بازی کدام است؟
همه ی این ها در احتمال پاسخ داده میشود.

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

محمد ناصری‌راد

خبرنگار دیدگاه نیوز در شهر شیراز می باشد. وی مستندساز، تدوینگر و عکاس شیرازی است که فعالیت خود را از سال ۸۸ با انجمن سینما جوانان شروع کرده و ساخت مستندهای “دروازه حقیقت”، “من میخوام معتاد بشم”، “طاووس ها پرواز را نمیفهند”، “سوداگرانِ بی سودا”، “وداع”، “آبفروش” و “کتایون” را در کارنامه دارد، وی در حوزه های اجتماعی، فرهنگی، هنری و سینمایی قلم می‌زند .