آنزیم گلوکز ۶-فسفات دهیدروژناز یا G6PD (Glucose-6-phosphate dehydrogenase) نوعی آنزیم است که در تمامی سلولها، از جمله گلبولهای قرمز یافت میشود. کمبود این آنزیم در بدن باعث آسیبپذیری گلبولهای قرمز میشود. از آزمایش G6PD Quantitative برای بررسی کمبود آنزیم G6PD و حساسیتهای دارویی یا حساسیت به برخی از مواد غذایی مانند باقالا استفاده میشود. برای اطلاعات بیشتر راجع به شرایط این آزمایش، تفسیر آن، نحوهی انجام آن در منزل، آزمایش آنلاین و بیماریهای مرتبط با آن، ادامهی مطلب را از دست ندهید.
آزمایش G6PD Quantitative چیست؟
آزمایش G6PD Quantitative برای بررسی میزان آنزیم G6PD در خون تجویز میشود. این آنزیم نوعی محافظ برای گلبولهای قرمز محسوب میشود. گلبولهای قرمز اکسیژن را از ریه بهتمامی نقاط دیگر بدن منتقل میکنند. اگر گلبولهای قرمز به میزان کافی وجود نداشته باشند؛ فعالیت اندامها به مشکل برمیخورد. آنزیم G6PD در طی مسیر انتقال خون، از گلبولهای قرمز محافظت میکند.
اگر این آنزیم به میزان کافی در بدن افراد وجود نداشته باشد؛ سم تولید شده از واکنشهای شیمیایی سلولها، باعث مرگ زودرس گلبولهای قرمز میشود.
کمبود آنزیم G6PD اختلالی ژنتیکی است و زمانی مشکلساز میشود که افراد در معرض برخی از داروها و مواد غذایی قرار بگیرند. سلولهای بدن نسبت به این مواد خوراکی یا دارویی واکنش نشان داده و باعث مرگ گلبولهای قرمز میشوند. برخی از این موارد عبارتاند از:
- باقلا سبز
- عفونتهای ویروسی
- عفونتهای باکتریایی
- آنتیبیوتیکهای خاص
- داروهای ضد مالاریا
- سایر داروها، از جمله داروهای غیراستروئیدی و ضدالتهابی مانند ایبوپروفن و آسپرین
دلایل تجویز آزمایش G6PD Quantitative
کمبود آنزیم G6PD باعث کمخونی همولیتیک میشود. کمخونی همولیتیک زمانی آشکار میشود که فرد در معرض موارد آلرژیزا قرار بگیرد. اگر فردی علائم کمخونی همولیتیک را نشان دهد؛ پزشک برای او آزمایش G6PD Quantitative تجویز میکند. برخی از این علائم شامل موارد زیر میشوند:
- غش (سنکوپ)
- خستگی
- ضربان قلب سریع (تپش قلب)
- تنگی نفس
- قرمز یا قهوهای شدن ادرار
- رنگپریدگی
- زرد شدن پوست یا چشمان
کودکانی که بیشتر از دوهفته دچار زردی بیدلیل باشند، باید این آزمایش را انجام دهند. نوزادانی که سابقهی کمبود G6PD در خانواده دارند نیز باید آزمایش G6PD Quantitative را انجام دهند.
تفسیر تست G6PD Quantitative چطور انجام میشود؟
تفسیر آزمایش G6PD Quantitative باید توسط پزشک انجام شود. کمبود این آنزیم صرفا به معنی وجود کمخونی همولیتیک نیست. امکان دارد افراد کمبود آنزیم G6PD داشته باشند؛ اما کمخونی همولیتیک نداشته باشند. افرادی که دچار کمبود آنزیم G6PD هستند باید حساسیتهای خود را شناخته و از آنها دور بمانند. اگر فردی کمبود آنزیم G6PD داشته باشد؛ ولی علائمی از خود نشان ندهد؛ ینی ناقل این بیماری است. بهاحتمال زیاد فرزند او دچار کمخونی همولیتیک خواهد شد.
ممکن است نتایج آزمایش خون شما، مقادیر آنزیم G6PD را بالا نشان بدهد. بالا بودن سطح این آنزیم، بیانگر یکی از بیماریهای زیر است:
- هپاتیت
- پرکاری تیروئید
- اختلال در انعقاد خون
- کمخونی ناشی از فقر اسیدفولیک و ویتامین B12
امکان اینکه میزان G6PD خون شما به طور کاذب بالا باشد، وجود دارد. اگر پس از یک دوره همولیز برای انجام این آزمایش اقدام کرده باشید؛ گلبولهای قرمز قبلی از بین رفتهاند و گلبولهای قرمز جدید کمبود آنزیم ندارند. اگر پزشک تشخیص دهد که نتیجهی منفی آزمایش شما کاذب است؛ برای شما یک آزمایشG6PD Quantitative دیگر با فاصلهی سه ماه تجویز خواهد کرد.
بیماریهای تاثیرگذار در نتیجه تست G6PD Quantitative
کمبود آنزیم G6PD یک اختلال ارثی و ژنتیکی است. بیماران مبتلا به فاویسم یا کمبود آنزیم G6PD، در صورت ابتلا به برخی از بیماریها مجبور به مصرف داروهایی میشوند که بیماری آنها را تشدید میکند. دستهی داروهای اکسیدکننده، باعث از بین رفتن گلبولهای قرمز و شدتگرفتن این بیماری میشوند. برخی از این دسته داروها را میتوانید در فهرست زیر مشاهده کنید.
- داروهای ضدافسردگی
- آنتیبیوتیکها
- تببرها
- مسکنها
- آسپرین
- سولفونها یا سولفونامیدها
- نفتالین
- متیلن بلو
این دسته از داروها، همان داروهایی هستند که آلرژی افراد را برانگیخته و باعث بروز عوارض کمبود G6PD میشوند. البته پزشک ممکن است در کنار این آزمایش، CBC در آزمایش خون را نیز بررسی نماید تا تشخیص سایر بیماریها بهتر اتفاق بیفتد.
آیا کمبود G6PD یک بیماری خطرناک است؟
اکثر افراد بدون اینکه علائمی از خود نشان دهند، به کمبود آنزیم G6PD مبتلا هستند. این افراد تنها ناقل این بیماری بوده و این ژن را به فرزندان خود انتقال میدهند. بااینحال، اختلالی در فعالیتهای روزمرهی آنها به وجود نمیآید. این افراد تنها باید از مصرف داروها و مواد خوراکی آلرژیزا خودداری کنند. این بیماری نسبتا رایج است. حدود ۴۰۰ میلیون نفر در سراسر دنیا به این بیماری مبتلا هستند و بیشتر افراد علائمی از خود نشان نمیدهند. شیوع این بیماری در مردان بیشتر از زنان است و در قارهی آسیا، آفریقا و مدیترانه بیشتر وجود دارد.
هومکا و تشخیص حساسیت به باقلا در منزل!
اگر شما نیز بعد از مصرف برخی از داروها و مواد خوراکی مطرحشده علائم حساسیت نشان میدهید؛ بهاحتمال زیاد به کمبود آنزیم G6PD یا فاویسم مبتلا هستید. تشخیص این بیماری تنها با استفاده از آزمایش G6PD Quantitative و سایر آزمایشهای مرتبط با آن مانند آزمایش CBC امکانپذیر است. با انجام این آزمایش در منزل، میتوانید تمامی بیماریهای خونی مانند کمخونی و سرطان خون را تشخیص دهید. درصورتیکه وقت مراجعه به آزمایشگاه را ندارید؛ میتوانید از خدمات آزمایش آنلاین هومکا استفاده کنید.
هومکا سامانهی آزمایش آنلاین و خدمات پزشکی درب منزل است. ساکنین استان تهران و شهرهای کرج، قم، شیراز، اصفهان، مشهد، تبریز، رشت، اهواز و قزوین میتوانند از خدمات این سامانه آزمایش درب منزل استفاده کنند. برای ثبت رایگان درخواست، کافی است با شمارهی ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا به وبسایت www.homeca.ir مراجعه کنید. مشاوران هومکا طی تماسی تلفنی، تمامی توضیحات لازم را به شما داده و قرار ملاقات را تعیین میکنند. تمامی مراحل گرفتن آزمایش خون در منزل انجام شده و جواب آزمایش بهصورت آنلاین برای شما ارسال میشود. برای تفسیر نتایج آزمایش خود میتوانید با هومکا تماس بگیرید.
دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید | |||||||
سردبیر خبر روز، بیش از 16 سال است که در زمینه های تخصصی طراحی، توسعه، بهینه سازی و سئوسازی وب فعالیت می کند. وی از سال ۱۳۸۷ فعالیت خبری خود را در حوزه اخبار تکنولوژی آغاز کرده و از سال ۱۳۹۳ در حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی شروع به فعالیت مستمر خبری کرده است. وی عضو هیئت مدیره شرکت رایسام نیز می باشد.