آشنایی با کلاهبرداری به روش پانزی

کلاهبرداری به روش پانزی یا همان Ponzi scheme، یکی از روش­های کلاهبرداری مدرن می­‌باشد. کلاهبرداری پانزی به این صورت است که به شخص وعده سودهای نجومی و تضمینی و یک شبه داده می­‌شود. از طرفی، کل سرمایه شخص از بین می‌­رود و پوچ می‌­شود. کلاهبردار با ساخت سایت یا احداث موسسه یا شرکتی که هیچ گونه هویت قانونی ندارد، اقدام به تبلیغات می­‌کند. تبلیغات این نوع کلاهبرداری‌­ها به این صورت است که به شخص وعده­‌ی پرداخت سودهای چند برابر داده می­‌شود.

تبلیغات کلاهبرداری به روش پانزی فوق­‌العاده گسترده است و شخص متقاعد به پرداخت سرمایه و دارایی خود می‌­شود. در این نوع کلاهبرداری، در ابتدا همه چیز درست و به موقع انجام می­‌شود. چرا که سود سرمایه شخص اول از محل سرمایه شخص دوم تامین می­‌شود و سود سرمایه شخص دوم از محل سرمایه شخص سوم تامین می­‌گردد. به همین روال ادامه پیدا می‌­کند و سودها به موقع واریز می­‌شوند تا اعتماد شخص به مجموعه بالا برود. پس از جذب اعتماد مشتری و با جذب مشتری­‌های بیشتر، کلاهبردار به اهداف خود نزدیک و نزدیک­تر می­‌شود. تا روزی که کلاهبردار کل پول­‌های مردم را برمی‌­دارد و یک شبه محو می­‌شود و روز بعد نه خبری از سرمایه اشخاص است و نه خبری از سودهای کلان تضمینی. اصولا طول عمر شرکت­های پانزی ایرانی حدودا ۲ سال می­باشد.

ویژگی­های اصلی طرح پانزی

۱- سودهای نجومی چند برابر و غیرقابل باور با ایجاد هیجان کاذب در شخص سرمایه‌­گذار: یکی از ویژگی­‌های کلاهبرداری به روش پانزی، تبلیغات سودهای نجومی معادل چند برابر سرمایه سرمایه‌­گذار می­‌باشد.

۲- روش­‌های نامعمول در دریافت سرمایه از سرمایه­‌گذار: نحوه­‌ی واریز پول به حساب شرکت­‌های پانزی ارز دیجیتال به این صورت است که بایستی سرمایه‌­گذار از طریق درگاه­‌های غیرقانونی یا کیف پول‌­های غیرقابل شناسایی، اقدام به واریز پول و سرمایه­‌ی خود کند. این نوع نقل و انتقال ارز، هیچ گونه ردی به جا نمی­‌گذارد و به نفع کلاهبرداران و اسکمرها می‌­باشد. نه تنها در ایران، بلکه در سایر کشورها هم نمی­توان کیف پول مقصد را پیگیری کرد.

۳- عدم نقدشوندگی سرمایه­‌ی شخص سرمایه‌­گذار به بهانه­‌ی سوددهی بیشتر: سرمایه­‌گذاری بایستی به نحوی باشد که هرگاه شخص سرمایه­‌گذار بخواهد، بتواند سرمایه خود و سود آن را خارج کند. در عوض، اگر سرمایه شخص به بهانه کسب سود بیشتر و یا کسب امتیاز بیشتر، بلوکه گردد، احتمال پانزی بودن طرح سرمایه­‌گذاری وجود دارد.

۴- بازدهی مثبت به صورت همیشگی و دائمی: بازارهای مالی همیشه بالا و پایین دارند. شرکت­‌های پانزی ارز دیجیتال با تبلیغ بازده‌ی مثبت به صورت همیشگی، سرمایه‌­های کلانی را به خود جذب می‌­کنند. این در حالی است که بازده‌ی دائمی مثبت شک برانگیز می­‌باشد.

۵- ناشناس بودن هویت شخص موسس: شرکت­های پانزی ایرانی و خارجی، هیچ مشخصه‌­ای از هویت موسس و کارکنان موسسه را نشر نمی­‌کنند و در صورت انتشار هم از اسامی جعلی استفاده می­‌کنند.

۶- عدم شفافیت فعالیت طرح­‌های سرمایه­‌گذاری: فعالیت شرکت­‌هایی که سودهای نجومی کلان می‌­دهند، مشخص نیست و هیچ اطلاعاتی به سرمایه­‌گذاران داده نمی­‌شود. اگر اطلاعاتی هم به سرمایه‌­گذار داده شود، با بیان پیچیده و غیرقابل فهم ارائه می­شود.

۷- در دسترس نبودن شرکت و کارکنان آن در واقعیت: شرکت­های پانزی رمز ارز فاقد شماره تماس و آدرس درستی و مشخصی، هستند.

معرفی لیست شرکت­های پانزی خارجی و ایرانی

تعداد شرکت­های پانزی ایرانی روز به روز در حال افزایش هستند. شرکت­‌های پانزی خارجی از افراد فارسی زبانی تشکیل شده است که با تماس­‌های پیاپی، اعتماد سرمایه‌گذار را جذب می‌­کنند. از این رو، لیست شرکت­های پانزی خارجی شامل صرافی بلم، پروژه تری اینوست، ویکینگ ترون یا ویکینگ گروپ، بیت کوین بلک، پای نتورک، یونیک فایننس، دابل وی، جی سی جی آسیا، ایر تریدز، اکو اسمارت، بانک ترون، آریا کوین، ایران کوین ماین، کینگ مانی، گرام فری، دگ کوین، وان کوین، ای تو سی، بیتمین فارم، جنسیس ماینینگ، پلاس توکن، ای تی سی، بست میکسر، بیکسبی کوین، ایردراپ­های تراست والت، توکن سی سی ان، توکن ووجک، توکن نوکون، بی ان بی ماتریکس، بریج اوراکل و تتل کوین می‌­شود.

یکی از ویژگی‌­های شرکت­های پانزی ارز دیجیتال نداشتن مجوزهای قانونی است، چرا که طرح­‌های پانزی فاقد مجوزهای قانونی هستند. از طرفی گاها برخی از طرح‌­های پانزی به قدری با مهارت برنامه­‌ریزی شده‌­اند که مجوزدهنده­‌ها هم متوجه ماهیت کلاهبرداری آن نمی‌­شوند.

لیست شرکت­های پانزی محدود به موارد ذکر شده نمی‌­باشد و فوق­‌العاده زیاد هستند. اگر قصد سرمایه­‌گذاری در طرح­های سرمایه­‌گذاری دارید، می­توانید قبل از شروع از طریق سایت­های اسکم­یاب، طرح سرمایه­‌گذاری مد نظر خود را سرچ کنید. تا از کلاهبردار بودن یا نبودن آن طرح، مطمئن شوید. یا می­توان این گونه گفت که قبل از سرمایه­‌گذاری در ارزهای دیجیتال، وایت پیپر آن ارز را مطالعه کنید تا با اهداف آن آشنا شوید. شرکت­های پانزی در ایران از جمله موسسه محمد رسول الله و شرکت جی، سرمایه بسیاری از مردم را بالا کشیدند و پول و سرمایه بسیاری از افراد را نابود کردند.

تفاوت کلاهبرداری هرمی با کلاهبرداری به روش پانزی

کلاهبرداری هرمی و کلاهبرداری به روش پانزی دارای شباهت­‌هایی هستند. هر دو کلاهبرداری بر مبنای سرمایه اشخاص سرمایه­‌گذار می­باشند. طرح­های کلاهبرداری هرمی در قالب کسب و کار و بازاریابی شبکه­‌ای می­باشد. شرکت­های هرمی، فعالیت کلاهبرداری خود را پشت فروش محصولات و خدمات، پنهان کرده­اند. در کلاهبرداری هرمی، اشخاص پس از جذب شدن به سیستم می­بایست اشخاص جدید را عضو کنند و زیرمجموعه­‌سازی کنند. از این رو، در طرح­‌های کلاهبرداری هرمی، هر عضوی که به عنوان زیرمجموعه وارد سیستم می­شود، درصد می­گیرد. در این نوع کلاهبرداری شخص می­تواند سودهای درصدی خود را بردارد. در حالی که در کلاهبرداری به روش پانزی، خبری از زیرمجموعه­‌گیری و جذب اعضا نیست.

آشنایی با شرکت­های پانزی ترون

شرکت­های پانزی ترون در صنعت ارزهای دیجیتال و بر بستر ترون، فعالیت دارند. علت این که به این طرح­‌ها، پانزی ترون گفته می­شود، این است که این نوع طرح­ها بر بستر بلاکچین ترون انجام می­شوند. در ابتدا دو قرارداد هوشمند اکو اسمارت و دابل وی بر بستر ترون شروع به اسکم و کلاهبرداری کردند. سپس تعداد قراردادهای پانزی ترون افزایش یافت و سایت­های راکت ترید و ترون هلدینگ به روی کار آمدند. تمام اسمارت کانترکت­ ها (قراردادهای هوشمند) به این سرنوشت دچار شدند. در ایران دو سایت Big Wallet و Shamohsen طرح­های پانتزی ترون را به مردم معرفی کردند و با جذب سرمایه­ ی هنگفت توانستند سرمایه ­های زیادی را بالا بکشند. این نوع شرکت­ها قوانین عجیبی دارند، برای مثال هر یک از اعضا می­بایست زیرمجموعه جذب کنند تا به سود برسند.

از طرفی، شخص سرمایه­‌گذار حق برداشت سرمایه اولیه خود را ندارد. یکی دیگر از قوانین عجیب و غریب شرکت­های پانزی ترون، برداشت سود به صورت روزانه و در ساعت مشخص است. کمیسیون معرفی اعضا در این نوع طرح­ها، معادل ۱۰ درصد تا ۱۵ درصد از پرداختی شخص می­باشد. عمره پروژه­های پانزی ترون، کوتاه است و عمر این طرح­ها و شرکت­ها تا زمانی است که زیرمجموعه‌­های جدید سود نکند و متضرر شوند.

پیش­تر اشاره کردیم که در شرکت­های پانزی ترون، شخص عضو شده باید زیرمجموعه جذب کند و سرمایه جذب شده به جیب افراد قدیمی‌­تر و بالاسری­‌ها می­رود. زمانی که جذب زیرمجموعه غیرممکن شود و کسب سود برای زیرمجموعه­‌های جدید، ناموفق گردد، دیگر زمان پایان طرح پانزی فرا رسیده است. این شرکت­ها مدعی استخراج ترون هستند ولی این یک دروغ است. چرا که ارز ترون بر مبنای Proof of Stake می­باشد و قابل استخراج نیست. از طرفی، در طرح­هایی که کلاهبرداری نیستند، در بستر بلاکچین، همه چیز مشخص و واضح است و اعضای سرمایه­‌گذار بلاکچین مشخص هستند.

معرفی معروف­ ترین پروژه­های پانزی ارز دیجیتال

۱- ارز دیجیتال OneCoin: یکی از بزرگ­ترین پروژه­های کلاهبرداری به روش پانزی استفاده از ارز دیجیتال وان کوین بود. از سال ۲۰۱۴ تا سال ۲۰۱۷، حدود سه میلیون نفر جذب شرکت­های پانزی ارز دیجیتال وان کوین شدند. در این میان حدود ۵ میلیارد دلار سرمایه جذب این پروژه شد. بنیان­گذار این کمپانی، یک کلاهبردار بلغاری به نام روژا ایگناتوا بود که به عنوان تبلیغات ارز دیجیتال OneCoin، به اشخاص جدیدالورود پاداش می­داد. ایگناتوا با شعار نابودی بیت کوین به روی کار آمد ولی وان کوین فاقد بلاکچین بود. ارز دیجیتال وان کوین توسط بسیاری از کشورها ممنوع شد و سپس با دستگیری روژا ایگناتوا، این پروژه پایان یافت.

۲- ارز دیجیتال BitConnect: یکی دیگر از شرکت­های پانزی ارز دیجیتال، ارز دیجیتال BitConnect می­باشد. این ارز از سال ۲۰۱۶ تا سال ۲۰۱۸ مورد توجه بسیاری از سرمایه­گذاران قرار گرفت. این ارز دیجیتال توسط ساتائو ناکاموتو هدایت می­‌شد. قانون این رمز ارز این بود که سرمایه­‌گذار می­بایست توکن BCC را می­خریدند. سپس این توکن را روی پلتفرمی بلوکه کنند و با استفاده از ربات تجاری، سود خود را به صورت خودکار کسب کنند. در ماه اول، سود ۴۰ درصدی به هر یک از اعضای جدیدالورود تعلق می­‌گرفت. تبلیغات این نوع کلاهبرداری به روش پانزی به این صورت بود که با سرمایه­‌گذاری ۱۰۰۰ دلاری، طی سه سال، ۵۰ میلیون دلار برداشت کنید.

۳- ارز دیجیتال PlusToken: یکی دیگر از ارزهای دیجیتالی که در لیست شرکت­‌های پانزی قرار دارد، ارز دیجیتال پلاس توکن است. این رمز ارز جزو جوان­ترین و بزرگ­‌ترین پروژه­‌های هرمی است که در سال­های اخیر اتفاق افتاد. ارز دیجیتال پلاس توکن در سال ۲۰۱۸ تاسیس شد و با تبلیغ دریافت ۱۰ درصد تا ۳۰ درصد سود، به روی کار آمد. حدود ۴ میلیون نفر جذب این ارز شدند و حدود ۳ میلیارد دلار سرمایه اشخاص پوچ شد.

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

امیر حیدری

سردبیر خبر روز، بیش از 16 سال است که در زمینه های تخصصی طراحی، توسعه، بهینه سازی و سئوسازی وب فعالیت می کند. وی از سال ۱۳۸۷ فعالیت خبری خود را در حوزه اخبار تکنولوژی آغاز کرده و از سال ۱۳۹۳ در حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی شروع به فعالیت مستمر خبری کرده است. وی عضو هیئت مدیره شرکت رایسام نیز می باشد.