بازگرداندن مرجعیت‌رسانه‌ای ممکن نیست/ ناکامی همه مدیران در تغییر ساختمان ایرنا (بخش۲)

محمدجعفر بهداد در بخش پایانی گفت‌وگوی خود با دیدگاه نیوز که بخش اول آن پیشتر منتشر شد به مواردی چون ارتباطش با رئیس جمهور وقت، توقعات سایر نهادها از دیدگاه نیوز و اقدامات شاخص خود در دیدگاه نیوز می‌پردازد. وی می‌گوید: ممکن است نظراتی را نه شخص رئیس جمهور یا نهاد ریاست جمهوری بلکه افراد خارج از دیدگاه نیوز مثلا در نهادهای انقلابی و امنیتی (نسبت به دیدگاه نیوز) داشتند؛ اما همه این مسائل، در چارچوب مشورت‌های درون‌سازمانی تبدیل به تصمیم می‌شد.

دیدگاه نیوز: ارتباط شما با شخص آقای رئیس جمهور و وزیر ارشاد چطور بود؟

بهداد: با آقای رئیس جمهور بعد از اینکه به ‌واسطه یکی از عزیزان وارد ریاست جمهوری شدم، ارتباط گرفتم. از نظر شناختن که آقای احمدی نژاد را قبلا همه می‌شناختند. من هم روزنامه نگار بودم و طبیعی بود ایشان را بشناسم اما اینکه با ایشان مرتبط شدم و ارتباط کاری گرفتم، در همان زمان ریاست جمهوری بود.

آقای صفار هرندی وزیر ارشاد هم سردبیر کیهان یعنی همان روزنامه‌ای بود که در آن کار می‌کردیم. به همین دلیل، از قبل ایشان را می‌شناختم و با روحیات، رویکرد و سلیقه‌اش آشنا بودم.

فشاری برای انتشار محتوا به ما وارد نمی‌شد

توقعات آقای رئیس‌جمهور و وزیر ارشاد از دیدگاه نیوز چه بود؟

این که فکر کنید مثلا آقای رئیس جمهور یا وزیر ارشاد بگویند این توقعات ما از دیدگاه نیوز است و آنها را فهرست کنند، اینطور نبود. ولی به‌طور طبیعی وقتی رویکرد یک نفر را می‌شناسید که او رئیس جمهور یا وزیر ارشاد است، می‌توانید دغدغه‌ها و آرمان‌هایشان را دریابید. اما در هر حال، چیز خاص و ویژه‌ای که گفته و به زبان آورده باشند، نبود.

آیا برای انتشار اخبار خاصی تحت فشار نبودید؟

نه، یادم نمی‌آید فشاری به آن معنا به دیدگاه نیوز وجود داشته باشد. ممکن است نظراتی را نه شخص رئیس جمهور یا نهاد ریاست جمهوری بلکه افراد خارج از دیدگاه نیوز مثلا در نهادهای انقلابی و امنیتی (نسبت به دیدگاه نیوز) داشتند؛ اما همه این مسائل می‌آمد و در چارچوب مشورت‌های درون سازمانی تبدیل به تصمیم می‌شد.

یکبار پای دیدگاه نیوز به دادگاه باز شد

آیا دوره‌ای که در دیدگاه نیوز مدیرعامل بودید، پای شما یا سازمان به دادگاه کشیده شد؟

طبیعی است که همه رسانه‌ها در معرض چنین وضعیتی هستند. گمان می‌کنم یک بار خبری در مورد کسی منتشر شده بود که خیلی در چشم نبود اما آن شخص شکایت کرده بود و بخش حقوقی سازمان آن را پیگیری کرد اما مساله حاد و بغرنجی نبود.

اقدامات شاخص شما در دیدگاه نیوز در دوران مدیرعاملی چه بود؟ البته، می‌دانم در یک دوره کوتاه نمی توان انتظار اقدامات وسیعی داشت اما حتما کارهایی مدنظرتان بود که می خواستید انجام بدهید.

می‌دانید که دیدگاه نیوز سازمانی است که در مقایسه با سایر رسانه‌ها، بخش اداری و مالی آن خیلی وسیع‌تر و قوی‌تر از یک رسانه است. بنابراین کسی که مدیرعامل آن می‌شود باید قطعا به این حوزه‌ها توجه جدی کند و این توجه را فدای دقتی که در حوزه خبر و فعالیت‌های خبری می‌کند، نسازد. به همین علت سعی کردم دوستانی را که در حوزه های اداری، مالی و منابع انسانی خبرگزاری به ‌کار می گیرم، در این زمینه اطلاعات و تجربه خوبی داشته باشند. مثلا یکی از موضوعات و معضلات دیدگاه نیوز مطالبات معوقه بود که در گزارش‌گیری هفته اول کاری‌مان از همکاران فعال در این حوزه، دیدیم خیلی تاکید روی آن هست.

معوقات مربوط به کارکنان در دو مرحله پرداخت شد. مرحله اول، مربوط به همترازی فوق لیسانس‌ها بود که به مدت ۱۰ سال پرداخت نشده بود. معوقات مرحله دوم مربوط به مابه التفاوت فوق العاده شغل کارکنان بود که ۱۵ سال معوق شده و پرداخت نشده بود.

در نیمه اول سال ۸۷ و پایان همین سال یعنی سال ۸۷ سعی شد اینها پرداخت شود و تا جایی که یادم هست، همه این‌ها پرداخت شد. اتفاق دیگری که افتاد و مهم بود، تهیه و تنظیم موافقت نامه داخلی با تمام مراکز استانی و بخشی از دفاتر خارجی دیدگاه نیوز بابت تجهیز و نوسازی از محل اعتبارت تملک دارایی‌های سرمایه‌ای بود. فکر می‌کنم برای نخستین بار این اتفاق در دیدگاه نیوز افتاد و خروجی خوبی داشت چون در حوزه اداری مالی اگر درست و دقیق و خوب عمل شود، موجب آرامش برای سایر نیروهاست. یعنی نیروی خبری و حرفه‌ای ما باید دغدغه‌هایش در حوزه های اداری، مالی، استخدامی و امثال اینها برطرف شود یا به‌ شدت کاهش پیدا کند تا بتواند به ‌لحاظ حرفه‌ای خدمات ارائه کند.

کار دیگری که بازهم قابل توجه است، اجرای طرح ساماندهی حضوری کارکنان برای اولین بار بود. آن زمان هنوز دورکاری از سوی دولت مطرح نشده بود و موضوعی تحت عنوان دورکاری در سازمان نداشتند اما با مشارکت بانک اقتصاد نوین و ایرانسل در قالب اعطای وام خرید لپ تاپ و مودم وای‌مکس برای کارکنان رابط خبر و کارمحصولی توانستیم این اتفاق را رقم بزنیم که دیگر نیازی نباشد نیرویی که می‌تواند به‌صورت دورکار خدمات دهد، وارد سازمان شود و بخواهد رفت‌وآمد و خدمات ویژه‌ای طلب کند. این کار هم برای آن نیروها خوب بود و هم برای سازمان صرفه اقتصادی داشت. این کاری بود که بعدها خیلی رایج شد و سایر دستگاه‌ها هم آن را انجام دادند.

همچنین یادم هست مهمانسرای دیدگاه نیوز در کیش از حدود ۱۱ سال پیش از آن رها شده و به هر علت به آن رسیدگی نشده بود را تجهیز و بازسازی کردیم تا همکاران بتوانند استفاده کنند. البته الان نمی‌دانم این ساختمان در چه وضعیتی قرار دارد. در آن ایام، برای ما مهم بود اینگونه بناها و سرمایه های سازمانی، نگهداری و حفظ شود.

یکی از کارهای دیگری که از نظر خودم کار خوبی بود و باید اتفاق می‌افتاد، این بود که بعد از ۱۵ سال، گزارش حسابرسی سازمان خبرگزاری از وضعیت مشروط خارج شد و به شرایط استاندارد و مقبول رسید که وزارت دارایی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از آن تقدیر کردند. برای اینکه به این هدف برسیم، اسناد حسابداری ۱۱ سال پیش سازمان را بدون نیاز به شرکت‌های حسابرسی، توسط همکاران مالی دیدگاه نیوز و با سیاست‌های تشویقی ساماندهی کردیم.

دانشکده خبر هم در آن زمان، مسائل و مشکلات داشت وهم به ‌لحاظ نرم افزاری و مغزافزاری، هم اداری و مالی توجه ویژه‌ای می‌طلبید. یادم هست ۲۸۰ میلیون تومان این دانشکده در سال ۸۷ بدهی داشت که یک معضل جدی برای سازمان به‌وجود آورده بود. یعنی درآمدها و بودجه دیدگاه نیوز کفاف نمی‌داد که بخواهیم بدهی‌های دانشکده خبر را هم پرداخت کنیم اما هر طور که بود، آن بدهی را طی سه قرارداد دو ساله، پرداخت کردیم. بیشتر این بدهی مربوط به اجاره ساختمان آن می شد.

بخش قابل توجهی از مدیریتم را درگیر انتخابات ۸۸ شدم

در مورد دفاتر خارجی مشکلی نداشتید؟

یکی از مسائلی که در آن دوره اتفاق افتاد، این بود که دیدیم بعضی از دفترهای خارجی دیدگاه نیوز در دوره‌ای که فعال بودند، به مشکلات اداری و حقوقی با طرف‌هایشان در آن کشور برخورده اند که حل و فصل آنها منوط به این بود که برخی دوستان و همکاران از ایران به آنجا بروند و در آن دفتر چند روزی بنشینند و اوضاع را بررسی کنند تا بتوانند برای حل مشکلات راهکار بدهند. دیدیم این کار هم خیلی هزینه دارد و هم فرصت‌ زیادی از ما می‌گیرد. مشورت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که باید کسی که در آنجا مقیم است و به مقررات کار و سایر قوانین فعالیت دفاتر خبری خارجی در آن کشورها اشراف دارد، پیدا کنیم. در اروپا کسی را با این ویژگی ها پیدا کردیم. مسائل را توضیح دادیم، او را توجیه کردیم و با کمترین هزینه‌، او را موظف کردیم که به دفاتر دیدگاه نیوز در آن منطقه سرکشی کند و مسائل و اختلافات حقوقی و اداری آنها را با دستگاه‌های مربوطه در آن کشورها رفع و رجوع کند. این اتفاق افتاد و شاید بتوانم بگویم در مجموع به میزان ۱۰ میلیون یورو به‌خاطر این تدبیری که شد، صرفه جویی داشتیم.

دوره مدیریت شما در دیدگاه نیوز حدود ۱۸ ماه طول کشید. این دوره چه تجربه‌هایی برای خودتان داشت؟

البته زمان زیادی نبود و حدود یک سال و نیم به درازا کشید که بخش قابل توجهی از آن نیز درگیر انتخابات سال ۸۸ و مسائل بعد از آن شدیم. این دوره، یک تجربه مدیریتی خیلی خوب برای من بود چون در دیدگاه نیوز، شما در مجموعه‌ای کار می‌کنید که فقط اداری و مالی نیست بلکه ماموریت اصلی آن، کار حرفه‌ای خبر و اطلاع رسانی است اما در کنارش باید به مسائل اداری و مالی نیز توجه ویژه داشته باشید. با توجه به آشنایی ام با حوزه خبر، در این زمینه با مشکل چندانی مواجه نبودم چون تجربه آن را داشتم، اما در حوزه های اداری، مالی، فنی و امثال آن تجربه‌های خوبی کسب کردم که البته، نتیجه زحمت دوستان و همکاری همه عزیزان و همکارانم در سازمان بود.

اگر بخواهید دوباره به دیدگاه نیوز برگردید و فرصت کافی مدیریتی هم داشته باشید، چه کارهایی انجام می‌دهید که در زمان کوتاه دوره قبلی، فرصت آن را نیافتید؟

همه آن کارهای خوبی که از نظر ما خوب است و همکاران هم بپذیرند که کار خوبی است را ادامه می‌دهم. اما باید اعتراف کنم یکی از ناکامی‌های بزرگ تقریبا همه ما مدیران، تغییر ساختمان دیدگاه نیوز بود. همه ما تلاش کردیم این ساختمان را عوض کنیم و یک ساختمان جدید و برازنده و شایسته‌ که هم به‌لحاظ استحکام و هم مساحت و امکانات، برازنده باشد، برای دیدگاه نیوز بیابیم اما نتوانستیم از عهده‌اش برآییم. قطعا، اگر این توفیق به من یا هر کس دیگر دست بدهد باز هم برای این کار تلاش خواهیم کرد چون یکی از دغدغه‌های جدی ما بوده و هست.

علاوه بر این، اکنون ابزار رسانه، نو شده است. از این جهت نیز شاید نیاز باشد ابزارهای در اختیار خبرنگاران یا خود سازمان، نو و به‌روز شود تا به‌لحاظ فناوری در دیدگاه نیوز عقب نباشیم.

دیدگاه نیوز نمی‌تواند دوباره مرجع رسانه‌ها شود

دیدگاه نیوز زمانی مرجع رسانه‌ها در ایران بود. آیا سازمان می‌تواند به آن دوران برگردد؟

معتقدم مرجعیت دیدگاه نیوز به ‌معنای سابق، دیگر اتفاق نمی‌افتد؛ نه برای دیدگاه نیوز و نه برای هیچ رسانه دیگری ‌و نه صرفا در کشور ما بلکه تقریبا در همه جای دنیا. علت آن، گسترش رسانه‌های جدید و آسان و کامل شدن دسترسی‌های مخاطبان است.

علاوه بر اینها، مرجع بودن دیدگاه نیوز در دوره های گذشته به دلیل این بود که تعداد زیادی رسانه در کشور وجود نداشت. همچنین، اعتماد دستگاه‌های حاکمیتی به رسانه‌ باعث می‌شد که رسانه اصلی و رسمی بتواند از منابع کاملا اختصاصی و انحصاری خبر بگیرد و از چنین امکانی برخوردار باشد. الآن می‌دانید که خیلی از دستگاه‌های حاکمیتی برای خودشان رسانه، خبرگزاری و روزنامه دارند. پس، طبیعی است که دیگر آن مرجعیت با آن مشخصات اتفاق نمی‌افتد.

با این نگاه، چه نقشی برای دیدگاه نیوز در دنیای رسانه امروز قائل هستید؟

درست است مرجعیتی که در مورد آن صحبت کردیم، مثل سابق برای دیدگاه نیوز وجود ندارد که طبیعی هم هست و نمی‌توان به کسی در این زمینه خرده گرفت، اما در هر حال، دیدگاه نیوز خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی است و همیشه خبری که اینجا منتشر می‌شود، منابع سیاسی، رسانه‌ای و امنیتی دنیا به آن توجه می‌کنند. ممکن است خبرگزاری‌های دیگر، خبر و گزارش رویدادی را منتشر کنند اما آن توجهی که به اخبار منتشره، گزارش‌های منتشره و حتی عکس و فیلم دیدگاه نیوز می‌شود، قطعا به سایر رسانه‌ها نمی‌شود به‌ علت این که دیدگاه نیوز رسمیت دارد.

از خاطرات تلخ و شیرین دوران مدیریتتان در دیدگاه نیوز برای مخاطبان بگویید.

نمی‌خواهم فهرستی از خاطره‌های تلخ و شیرین ارائه دهم ولی واقعا هر وقت نیروها را می‌دیدم که با وجود کمبودها و نارسایی‌هایی که در حوزه مالی و مادی داشتند، با جان و دل، کار حرفه‌ای خود را در سازمان انجام می‌دهند، مرا هم بسیار خوشحال می‌کرد و هم وامی‌داشت برای آن بخش از دغدغه‌هایشان که برایم تلخ بود، بیش از پیش تلاش کنم.

یکی از تلخ‌ترین خاطره‌هایم زمانی بود که می‌فهمیدم یکی از نیروها یا بخشی از آنها، مدت‌هاست از حقی که باید از آن برخوردار می‌شدند، محروم هستند، در حالی که ما (مدیران) آنجا بودیم که باید این مسائل را پیگیری می‌کردیم. واقعیت این است که تلخ‌ترین و شیرین‌ترین خاطراتم در همین حوزه همکاران بود. بالاخره، رویدادهای سیاسی، امنیتی و امثال آن، همیشه بوده و هست و برای من که کارم خبر بوده است، اینگونه رویدادها در فهرست بهترین یا بدترین خاطراتم قرار ندارد.

دوست نداشتم از دیدگاه نیوز بروم

اما برخی کارکنان و خبرنگاران دیدگاه نیوز می‌گویند آقای بهداد خیلی از لحاظ رفاهی به همکاران نمی‌رسید. آیا این موضوع صحت دارد؟

اول اینکه حتما حق با آنهاست اما در کنار آنچه شما فرمودید، خودم پیام‌های مثبت بسیاری از کسانی دریافت کرده ام که بخش زیادی از آنها همین نیروهای دیدگاه نیوز هستند. من دیگر در اینجا مسئولیتی ندارم. پس، نیازی نیست آنها خلاف بگویند. بخشی از این پیام‌های مثبت را هم دیگرانی که در اینجا نیستند، به من می‌گویند. شاید برخی از آنها شائبه‌هایی داشته باشد و درست نباشد اما در هر حال نکته‌ای که وجود دارد، برقراری یک رفاه نسبی در آن دوره است وگرنه، پرداختن به رفاهیات هیچگاه انتها ندارد. البته، اگر ما کاری هم کردیم بخشی از قلم افتادند، اصلا بعید نیست.

چرا از دیدگاه نیوز جدا شدید و بعد از آن چه‌ کردید؟

اول این که نمی‌خواستم جدا شوم چون دیدگاه نیوز را دوست داشتم. همکاری که با دوستان در اینجا داشتیم، یک همکاری بسیار شیرین و قشنگ بود. دیدگاه نیوز را دوست داشتم ولی خیلی از برنامه‌هایی را که در نقشه راه‌مان پیش بینی کرده بودیم دیگر نتوانستیم پیگیری کنیم که اگر می‌شد، به‌نظرم خیلی خوب بود. اما تشخیص این بود که در آن دوره، من معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور شوم و به آن مجموعه انتقال پیدا کنم.

چه توصیه‌ای به مدیران فعلی و خبرنگاران دیدگاه نیوز دارید؟

اگر خودم بخواهم به دوره خبری‌ام برگردم با نگاهی که امروز به حوزه مسائل مدیریتی و سیاسی کشور دارم، سعی می‌کنم کاملا حرفه‌ای رفتار کنم و آن مطالبات سیاسی که درون خود آدم به هر علتی شکل می‌گیرد یا از بیرون به آدم تحمیل می‌شود را تا جایی که بشود، در پیش پای کار حرفه‌ای ذبح می‌کنم.

ممنون از وقتی که در اختیار دیدگاه نیوز قرار دادید.