اوچ گونبز کجاست؟

به گزارش دیدگاه نیوز، هما حاصلی : نام  “اوچ گونبز”  را شنیده اید؟ اوچ گونبز نام یکی از برج های سنگی به‌جامانده از دوره سلجوقی است که مثل بسیاری جاذبه های این سرزمین ناشناخته است.

” اوچ گونبز” از قدیمی‌ترین بناهای اسلامی ایستاده در آذربایجان غربی است و در ۱۵ آذر ۱۳۱۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و به نام موزه سنگ ارومیه نیز معروف است.

“اوچ گونبز” در سال ۵۸۰ قمری به دستور شیشقاط مظفری یکی از امیران سلجوقی ساخته شده است قدیم ها در خارج  از دروازه‌های شهر بود اما با گسترش شهر امروز در بافت شهر ارومیه جاخوش کرده است.  در سر درب ورودی بنا سه کتیبه به خط کوفی راوی تاریخ ساخت و معمار آن است.

بر اساس کتیبه ای که وجود دارد، اینجا مقبره شخصی “امیر ششقاط مظفری” است و توسط یک معمار به نام منصور بن موسی ساخته شده و در انتهای کتیبه نوشتن کلمه المرحوم به معنی این است که این شخص پیش از اتمام بنا فوت کرده است.
اوچ گونبز
به روایتی به سبب دارا بودن سه گنبد پوششی در داخل بدنه استوانه‌ای شکل این مکان به “اوچ گونبز” نامیده می‌شود این اثر تاریخی در ۱۵ آذر ۱۳۱۴ شمسی به شماره ثبت ۲۴۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در مالکیت و حفاظت اداره کل میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی قرار دارد.

از نظر معماری این بنا مربوط به قرن ششم هجی قمری  بوده و به خصوص با مقبره سرخ مراغه و مقبره تخریب‌شده کهنه شهر سلماس تشابه بسیاری دارد، فرم معماری این بنا عبارت است از یک استوانه به قطر ۵ متر و ارتفاع ۱۳ متر که در دو طبقه و سه پوشش گنبدی با مصالح سنگی و آجری بناشده است.
طبقه اول قسمت سردابه نام دارد و ارتفاع درب ورودی آن یک متر و ۴۰ سانتی‌متر و در ورودی طبقه دوم به ارتفاع ۲ متر است.

مدخل ورودی اصلی با قاب‌بندی بسیار زیبا و با خطوط کوفی و طرح‌های هندسی با مصالح سنگ و گچ کارشده و فرم بسیار زیبایی ایجاد شده و در ساخت نمای استوانه‌ای این بنا در قسمت تحتانی با مصالح سنگی به ارتفاع ۳.۶۰ و مابقی آن از اجر پخته چهار گوش استفاده‌شده است.
طبقه دوم به شیون گاه معروف بوده و برای افرادی است که برای زیارت و نذرونیاز به این مقبره می‌آیند، پلان این طبقه مربع شکل بوده و که با گوشه سازی های چهارگانه در قسمت سقف به دایره تبدیل و سپس گنبد آجر پوششی آن اجراشده است در طرفین ورودی این قسمت دو روزنه کوچک وجود دارد که مقداری از روشنایی داخل را تأمین کرده و موجب تبادل هوا داخل می‌شود.
از اوایل سال ۱۳۹۰ این بنای تاریخی به سبب  داشتن محیط باز تبدیل به موزه سنگ شد و در این محوطه مولاژهای استیل کلشین، موانا، نقوش کنده خره هنجیران، کتیبه محمود اباد، کتیبه اژدها بلاغی، نمونه‌های قوچ سنگی در فضا و اطراف بنای “اوچ گونبز” جای گذاری شده است./توریسم آنلاین

عکس ها ناصر غلامی هوجقان

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

ناصر غلامی هوجقان

سرپرست دیدگاه نیوز در استان آذربایجان شرقی می باشد. وی دارای بیش از ۱۲ سال سابقه فعالیت خبری در موضوعات اجتماعی، فرهنگی، ورزشی، گردشگری و . . . بوده و در بیش از 7 خبرگزاری کشوری و استانی فعالیت داشته است.