آب در کشور چگونه هدر می‌رود؟ / توپ را در زمین مصارف خانگی نیندازیم

به گزارش دیدگاه نیوز، هشدار برای کاهش منابع آبی این روزها بیش از گذشته شده است. برخی از احتمال جیره‌بندی آب در بهار و تابستان سال آینده می‌گویند. حالا صحبت از بازنگری در مصارف آب و مدیریت منابع آب در کشور است. اما کدام بخش بیشترین مصرف آب را دارد؟ مصارف خانگی یا کشاورزی و صنایع؟

بررسی آمارهای داخلی و جهانی نشان از تنش آبی در ایران می‌دهد. ایران جز ۱۷ کشور دارای تنش آبی بالا در جهان است. حالا هم تنها ۳۷ درصد از ذخایر سدها پر شده است. برخی از سدها نیز از مدار خارج شده است. ضمن اینکه مصارف آب در ایران از بازآفرینی طبیعی آن پیشی گرفته است.

نکته اینجاست که یک سر تبلیغات برای فرهنگ‌سازی مدیریت منابع آب در بخش مصارف خانگی صورت می‌گیرد. هر زمان که صحبت از کمبود آب در کشور می‌شود،  مصارف خانگی آب اولین جایی است که برخی از مقامات به آن می‌پردازند. هشدار برای جیره‌بندی آب هم اولین راهکار مدیریتی است.

اخیرا آبفای تهران از قطع انشعاب آب برخی از شهروندان تهرانی خبر داد. بر اساس اعلام این شرکت از نیمه مهر تا پایان مهر، ۲ هزار و ۸۰۰ انشعاب آب شهروند بدمصرف در تهران قطع شد.

قطع انشعاب آب تهرانی‌ها در حالی انجام شد که گفته می‌شود ذخایر سدهای تهران نسبت به سال گذشته ۱۸ درصد کاهش داشته است. تاکنون مجموع پنج سد تهران فقط ۱۹ درصد پر شده است. اما آیا با کنترل مصارف خانگی آب، مشکل کم‌آبی ایران حل می‌شود؟

توپ را در زمین مصارف خانگی نیندازیم

علی شریعتی، عضو کمیسیون کشاورزی اتاق ایران به دیدگاه نیوز می‌گوید: «بر اساس آمارهایی که در کشور منتشر می‌شود، بیشترین مصارف نادرست آب در ایران در بخش کشاورزی است. این مصارف نادرست شامل الگوی کشت، بهینه نبود و بروز نبودن سیستم‌های آبرسانی و… می‌شود.»

او ادامه می‌دهد: «راهکار دادن برای مدیریت مصارف باید بر اساس ضریب وزنی مصارف باشد. اگر جهت‌گیری برای فشار در بخشی باشد که کمترین مصرف را دارد، کار اشتباهی است.»

عضو کمیسیون کشاورزی اتاق ایران می‌گوید: «فرهنگ‌سازی برای الگوی صحیح خانوار کار خوبی است، اما تاثیر کمی دارد. در کنار فرهنگ‌سازی باید اطلاع‌رسانی کرد که چه اقداماتی برای بهینه‌سازی مصارف آب در بخش کشاورزی و صنایع آب‌بر انجام شده است؟ اینطور نباشد که توپ را در زمین مردم بیندازند.»

سهم مصارف کشاورزی به روایت آمارها

پیش‌تر نیز قاسم تقی‌زاده، معاون آب و آبفای وزارت نیرو به خبرآنلاین گفت که ۹۰ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.

اخیرا نیز بانک جهانی در بخشی از گزارش خود به تنش آبی در ایران پرداخت. بر اساس این گزارش، بیشترین سهم مصرف آب در بخش کشاورزی است. (۹۲ درصد)

پیش از این روزنامه خراسان در گزارشی به مصارف آبی در بخش کشاورزی و خانگی پرداخت. بر اساس این گزارش، بخش کشاورزی بیشترین سهم مصرف را در بین بخش‌های مختلف داشته، به نوعی که این میزان در سال گذشته به ۸۲ میلیارد مترمکعب رسید. این در حالی است که در همان سال، تنها ۸٫۳ میلیارد لیتر در کشور، مصرف خانگی آب یا همان آب شرب را داشتیم.

چند شهر دارای تنش آبی هستند؟

پیش‌تر مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب ایران گفت که ۲۷۲ شهر در کشور دارای تنش آبی هستند. اتابک جعفری گفت: اگر ما مدیریت نداشته باشیم و موضوع کاهش مصرف آب در دستور کار مشترکان قرار نگیرد، احتمال افزایش شهرهای دارای تنش آبی به ۶۰۰ شهر هم وجود دارد. (مهر)

ابتدای سال جاری، علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو درباره وضعیت آبی در کشور گفت: « از لحاظ بارش‌ها، سال سختی است. برخی از استان‌ها شاهد خشکسالی هستند. به ویژه استان‌هایی که دو سال پیاپی خشکسالی داشتند، شرایط سختی دارند. از همه هم‌میهنان دعوت می‌کنیم در بخش شرب و کشاورزی صرفه‌جویی کنند.»

پیش‌تر نیز سخنگوی صنعت آب از احتمال جیره‌بندی آب گفت. فیروز قاسم‌زاده بیان کرد: «در صورتی که در آینده شرایط بارش، دما و… به سمتی رود که برخی از شهرها دچار تنش آبی شوند، احتمال جیره‌بندی آب وجود دارد. در آن صورت به مردم اطلاع رسانی خواهیم کرد.» (مهر)

گفتنی است تنش آبی در برخی از مناطق منجر به مهاجرت اقلیمی می‌شود. آنطور که موسسه جهانی آب تخمین می‌زند، تا سال ۲۰۳۰ ممکن است ۷۰۰ میلیون نفر به دلیل کمبود شدید آب آواره شوند. پیش از این نیز برخی از کارشناسان از مهاجرت برخی از ایرانیان به علت کمبود آب و خشکسالی گفتند.