ایرانگردی با خبر روز، قسمت ۶: شیمبار

با قسمت دیگری از سری مطالب ایرانگردی دیدگاه نیوز ، با معرفی منطقه شیمبار در حوزه شهرستان اندیکا، استان خوزستان در خدمت شما هستیم.

از دیدنی‌های دشت شیمبار کوه قلندران است که درگذشته پناهگاهی برای یاغی‌ها و مخالفین حکومت‌های وقت بود. دشت پر از انگور‌های یاقوتی است که مالک خصوصی ندارد. از طرف دیگر، کوه‌های سر به فلک کشیده ی این منطقه که پوشیده از گل‌ها و بوته‌های متنوع هستند، بهترین انتخاب برای کوهنوردی هستند.

داخل منطقه، راه‌های شنی روستایی وجود دارد. مسیر دیگری از بخش اندیکا به سمت بخش بازفت امتداد دارد و از وسط منطقه میگذرد.
بخشی از این مسیر آسفالت و قسمت‌هایی از آن شنی است. این منطقه گردشگری در مرز استان خوزستان و چهارمحال و بختیاری و در ۱۰۰ کیلومتری مسجد سلیمان و ۲۲۵ کیلومتری اهواز قرار دارد. از توابع بخش چلو شهرستان اندیکا است. دشت شیمبار از شرق به کوه دمه و از جنوب غرب به چال منار و از جنوب به کوه قلندر و کوه دلا و از شمال شرق به منطقه للروکُتُک و کوه‌های بلند و پر برف کینو و لیله متصل است. دشت زیبای شیمبار (شیرین بهار) از یک طرف در دامنهی کوه دلا قرار دارد. چشمه‌های متعدد، آبشار‌های زیبا، شط شیمبار و جنگل‌های پوشیده از درختان بلوط، بادام، بوته‌های وحشی، انواع قارچ و مرکبات، انگور کوهی، توت، انار و سیب، از جلوه‌های بینظیر طبیعت در این منطقه هستند. اکثر مردم این سرزمین از ایل موری و گمار میباشند.
حیات وحش این دشت نیز جالب توجه است و به زیبایی طبیعی این منطقه افزوده است. شط شیمبار که در این دشت جریان دارد، زیبایی آن را دوچندان کرده است. چشمه‌های زیادی نیز در گوشه وکنار دشت وجود دارند. در گذشته انواع خرس، گرگ، کفتار، گله‌های گراز و پرندگان شکاری مانند عقاب و کرکس در این منطقه زندگی میکردند به نحوی که هر کسی جرات وارد شدن به قلب جنگل شیمبار را نداشت. امروزه بهدلیل شکار غیرقانونی، چرخهی اکوسیستم این منطقه با مشکل مواجه شده است. مردمان شیمبار و اطراف آن، ایلات کوهنشین بختیاری هستند که قرن‌ها به دامداری و کشاورزی در این منطقه مشغول هستند.
این عشایر صنایع دستی و تولیدات دامی متعددی دارند از جمله چوقابافی، گلیمبافی، قالیبافی، لباس‌های محلی، پنیر محلی، کره محلی، روغن محلی، کشک، قارا، عسل و نان تیری. شیمبار در مسیر اصلی کوچ عشایر بختیاری از مناطق گرمسیری خوزستان به سوی کوهرنگ و زرد کوه و مناطق سردسیری در چهارمحال و بختیاری است. کتیبه‌ها و آثار باستانی متعدد، خبر از قدمت این منطقه میدهند که به دوران اشکانیان برمیگردد. سنگنگاره‌های تنگ بتا یکی از این آثار باستانی است. تنگ بتا با ۱۲ نقش برجستهی هشتونیم متری و یک نقش ۱۴۰ سانتیمتری در ارتفاعات کوه دلا در شهرستان اندیکا قرار دارد. طبق بررسی‌هایی که باستانشناسان در دوره‌های مختلف در این منطقه داشتهاند، در اندیکای خوزستان نزدیک به ۷۰۰ محوطه و بنای تاریخی و باستانی، شناسایی شده است.

تنگ بتا از متفاوتترین نقش برجسته‌های خوزستان است که با درنظرگرفتن نوع پوشش و آرایش موی سر این سنگنگارهها، میتوان تخمین زد که همزمان با دورهی اشکانیان و مربوطبه الیمائید‌ها (حکومت محلی همزمان با اشکانیان که اندیکا جزئی از قلمرو آن‌ها محسوب میشده است) هستند. تنگ بتا در سال ۱۳۸۹ به شمارهی ۲۵۹۸۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و شامل دو بخش است. یک تابلو که نقش یک نفر روی آن حجاری شده و در تابلوی دیگر ۱۲ نقش برجستهی دیگر وجود دارد. در این نقش برجستهی ۱۲ نفری، ۹ نفر همقد و در بخش دیگر، سه نفر قامت کوتاهتری دارند. در میانهی نقش این ۱۲ انسان، کتیبه، گرز و پایهی آتشدان دیده میشود. بر سر دو نفر از آن‌ها تاجی قرار دارد که این دو نفر را از سایر ممتاز و جدا میکند و به نظر میرسد که ملکه و همسر شاه باشند. حالت افراد به نحوی است که گویی در حال انجام مراسم مذهبی هستند.
انواع بردگوری (استودان): ایرانیان دوران باستان به دلیل اعتقاد داشتن به قداست خاک که یکی از عناصر چهارگانه خلقت می‌باشد، پاک بودن آن را ضروری می‌دانستند لذا از تماس اجساد مردگان با خاک به شدت پرهیز می‌کردند به همین منظور مردگان خود را در هوای آزاد قرار می‌دادند تا گوشت آن‌ها طعمه جانوران و پرندگان شود و بعد از مدتی که تنها استخوان‌های مرده باقی می‌ماند آن‌ها را درون استودان‌ها قرار می‌دادند این استودان‌ها در دل کوه و یا در دل سنگهائی که به صورت مجزا در جاه‌های مختلف پراکنده بودند کنده می‌شده اند بعضی از این بردگوری‌ها (استودانها) در جا‌های دیگر به همراه نقش برجسته هستند. از میان سایر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این منطقه میتوان تالاب گندیکال، رودخانهی شیمبار، آبشار پل نگین، دشت جنگلی جلگه شیمبار، پل نگین مربوط به دوره اشکانیان، بقایای آسیاب‌های آبی تتگ سنان، قلعه دختر، کوه قلندرون، قلعه کله قندی، قلعه آهنگری، امامزاده صالح ابراهیم در دامنه کوه دمه، امامزاده بابا زاهد، امامزاده محمد ابن حمام در ضلع شرقی شیمبار و شیر‌های سنگی و کهریز‌های عهدکهن را میتوان نام برد.
آبشار دیدنی شیمبار با ارتفاع بیش از ۵۰ متر در منطق‌های صعبالعبور قرار گرفته است به نحوی که دسترسی به آن بسیار مشکل است و به همین دلیل، مناطق اطراف آن کاملا دستنخورده و بکر باقی مانده است. تالاب شیمبار در منطقهی حفاظتشدهی شیمبار و در امتداد رشتهکوه‌های زاگرس قرار دارد. این تالاب به دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات استان خوزستان تحت تاثیر آبوهوای کوهستان است و آبوهوایی معتدل و بارش فراوان باران به ویژه در پاییز و زمستان دارد. گونه‌های بسیاری از پرندگان مانند پلیکان، چلچله، کشیمیان و… در این تالاب زندگی میکنند. بهترین زمان برای دیدن این منطقه بهار است.

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

امیر حیدری

سردبیر خبر روز، بیش از 16 سال است که در زمینه های تخصصی طراحی، توسعه، بهینه سازی و سئوسازی وب فعالیت می کند. وی از سال ۱۳۸۷ فعالیت خبری خود را در حوزه اخبار تکنولوژی آغاز کرده و از سال ۱۳۹۳ در حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی شروع به فعالیت مستمر خبری کرده است. وی عضو هیئت مدیره شرکت رایسام نیز می باشد.