ایران و پشت‌پرده‌های ساخت مسکن در سوریه

الهام صمدزاده/ به گزارش دیدگاه نیوز، ساخت مسکن در سوریه توسط شرکت‌های انبوه‌سازی ایرانی با اما و اگرهای بسیاری همراه شده است. تغییر موضع یکباره وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم شائبه‌های بسیاری پیرامون این پروژه بحث برانگیز ایجاد کرده است.

رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی از آمادگی شرکت‌های ایرانی برای حضور در کشور سوریه خبر داد و گفت: می‌توانیم در پروژه‌های بزرگ ساخت مسکن سوریه حضور داشته باشیم. حسین عرنوس، نخست وزیر سوریه نیز با اعلام رضایت از این روند اعلام کرد که ایران در تمام شرایط حامی سوریه بوده است.

عرنوس با اشاره به روند بازسازی سوریه پس از وقوع جنگ و ایجاد خرابی‌های حاصل از جنگ ۱۱ ساله، تصریح کرد: گشودن افق‌های وسیع‌تر همکاری بین دو کشور به نفع دو ملت و دو کشور است و از همکاری‌های مشترک نتایج مثبتی ایجاد می شود.

طرح ساخت مسکن در سوریه متوقف شد؟

قاسمی در روزهای اخیر اظهار داشت که مشارکت در پروژه‌های عمرانی کشور سوریه با توجه به سطح خدمات‌رسانی به این کشور یک امر بدیهی و مسلم است، اما تنها پس از یک روز وی تغییر موضع داد و این خبر را به طور کلی رد کرد. رد این ادعا آن هم توسط وزیر راه و شهرسازی را می‌توان از چند منظر مورد بررسی قرار داد.

همان‌گونه که بارها گفته شده پروژه ساخت مسکن در سوریه در حالی مطرح شد که شهروندان ایرانی شاهد توقف و کندشدن روند ساخت و ساز در چارچوب طرح مسکن ملی هستند. دولت به یکباره از ساخت مسکن ملی کناره‌گیری کرد و قرار شد از طریق تهاتر با انبوه‌سازان پروژه مسکن ملی را به اتمام برساند. هر چند این تهاتر چندان به مزاج انبوه‌سازان خوش نیامد و بسیاری از انبوه‌سازان به نام این طرح را قبول ندارند.

وعده‌های بر زمین مانده

یکی از مهم‌ترین وعده‌های وزیر راه و شهرسازی ساخت سالیانه یک میلیون مسکن در کشور بود، تا جایی که تعادل میان عرضه و تقاضا برقرار شود و بازار مسکن به آرامش نسبی دست یابد. اما پس از گذشت یک سال نه تنها ساخت و ساز روند افزایشی نداشت بلکه در بسیاری از مناطق ساخت مسکن در کما به سر می‌برد.

جالب است بدانیم که یکی دیگر از برنامه‌های وزیر راه و شهرسازی کنترل قیمت مسکن بود که به دلیل عدم تامین مسکن مورد نیاز نه تنها محقق نشد بلکه طی دوره وزارت وی افزایش قیمت مسکن باعث مواجهه مردم با هزینه‌های بسیار سنگین خرید و اجاره شد.

حال با این شرایط باید دید کناره‌گیری قاسمی از ساخت مسکن در سوریه بیشتر به دلیل وضعیت نابسامان مسکن در ایران است یا علت دیگری دارد.

از طرفی هم قاسمی پیشتر اظهار کرده بود که بخش خصوصی می‌تواند در پروژه ساخت مسکن در سوریه حضور داشته باشد، که البته این روند در گذشته نیز وجود داشت. اما در حال حاضر شواهد مشخصی از حضور شرکت‌های خصوصی ایرانی در دمشق و سایر بخش‌های سوریه دیده نشده است.

آمار مسکن سازی ایران در کشورهای دیگر

بنا به آمارهای موجود، انبوه‌سازان ایرانی ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در سال ۹۷ برای دمشق ساختند. همچنین ۲۰۰ هزار واحد مسکونی هم در سال ۱۳۹۰ برای کشور عراق ساخته شده است. این آمار با توجه به پتانسیل ایران در حوزه ساخت و ساز و همچنین نرخ بالای مشارکت مهندسان ایرانی در بازار کار مزیت نسبی کشور محسوب شده است. البته باید یادآور شد که طی چند سال گذشته صدور خدمات فنی و مهندسی افزایش چشمگیری داشته است. اما این روند به معنای مهیا بودن شرایط برای ساخت مسکن در کشورهای دیگر نیست.