دوخت (برکت کیسه سی) در شب ۷۷ رمضان آیینی کهن برای طلب مراد

در آخرین جمعه ماه رمضان، هر یک از زنان و دختران یک تکه پارچه نو و پاک را با خود به مسجد می ‌بردند و روحانی مسجد در حالی که دعای مخصوصی را می‌خواند، زنان و دختران باید قبل از پایان دعا کیسه را دوخته و حاضر می‌کردند. در این کیسه که به اعتقاد مردم منطقه مایه برکت بود یک سکه قرار می‌دادند که قبلا آن سکه توسط افراد مومن متبرک می‌‌شد و در اصطلاح محلی به آن «کیسه دیبی» (ته‌کیسه) می‌گفتند.
این آیین سنتی همچنان در اکثر نقاط شهری و روستایی آذربایجان شرقی از جمله شبستر، سراب، اهر، تسوج و مراغه رونق دارد و زنان و دختران گرد هم جمع شده و هر خانواده برای خود کیسه ای می دوزد و سپس مقداری پول در کیسه میگذارند و برآن دعا خوانده فوت می کنند و آن را تا سال دیگر در صندوقچه خود نگاه می دارند، این کیسه را برکت کیسه سی نامیده و اعتقاد دارند بدین صورت هرگز دچار فقر و بی پولی نخواهند شد.
از دیگر رسم های ماه مبارک رمضان در آذربایجان شرقی دوختن لباس موسوم به هفت فاطمه برای فرزند آوری زنانی است که صاحب فرزند نمی شوند.
در برخی دیگر از روستاها، جمعه آخر ماه رمضان زنانی که بچه‌دار نمی‌شوند هنگام عصر به مسجد رفته و دو رکعت نماز حاجت به جا می‌آورند. سپس از مسجد خارج شده و به منزل هفت زن که اسم آن‌ها فاطمه است رفته و از هرکدام یک تکه پارچه می‌گیرند. آن‌ها از پارچه‌های یاد شده پیراهنی بچه‌گانه به نام پیراهن فاطمه دوخته و نزد خود نگاه می‌دارند و عقیده دارند تا ماه رمضان سال آینده حتما بچه‌دار خواهند شد.

*یاداشتی از مریم ابوالفتحی، کارشناس مردم شناسی