بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک

اثر بخشی مکمل‌های غذایی به ویژه آهن علاوه بر دوز، برند، هدف از مصرف (پیشگیری و یا درمان) به زمان مصرف آن نیز بستگی دارد.

از همین رو در این مقاله بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک را به طور کامل شرح خواهیم داد.

اهمیت آهن و اسید فولیک

– آهن

آهن برای تولید هموگلوبین ضروری است. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز خون وجود دارد و وظیفه انتقال اکسیژن به سلول‌های بدن را بر عهده دارد. کمبود آهن می‌تواند منجر به خستگی، ضعف، رنگ‌پریدگی و مشکلات تمرکز شود.

– اسید فولیک

اسید فولیک یا ویتامین B9 برای ساخت سلول‌های جدید، از جمله گلبول‌های قرمز خون، ضروری است. این ویتامین همچنین در رشد و نمو جنین نقش مهمی دارد. کمبود اسید فولیک می‌تواند منجر به کم‌خونی، نقص لوله عصبی در جنین و سایر مشکلات سلامتی شود.

حال که با اهمیت آهن و اسید فولیک آشنا شدیم، بهترین زمان برای مصرف قرص آهن و فولیک اسید را در گروه‌های مختلف بررسی خواهیم نمود.

بهترین زمان خوردن قرص آهن در طول روز

مان مصرف مکمل آهن می‌تواند بر میزان جذب آن در بدن تاثیر بگذارد. برخی عوامل مانند نوع غذا، سایر مکمل‌ها و داروها می‌توانند با آهن تداخل داشته باشند و جذب آن را کاهش دهند. به طور کلی، بهترین زمان برای مصرف قرص آهن، با معده خالی و یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا است. در این حالت، اسید معده بیشتری برای تجزیه قرص آهن و آزاد شدن آن وجود دارد و در نتیجه آهن فرصت بیشتری برای جذب در روده‌ها پیدا می‌کند. هم‌چنین مصرف همزمان ویتامین C با آهن می‌تواند به جذب بهتر آن کمک کند. بنابراین، می‌توانید قرص آهن را همراه با یک لیوان آب پرتقال یا مکمل ویتامین C مصرف نمایید.

لازم به ذکر است که مصرف آهن با معده خالی ممکن است باعث ایجاد عوارضی مانند حالت تهوع، یبوست یا اسهال شود. در چنین مواردی، بهترین زمان مصرف قرص آهن برای جلوگیری از یبوست و سایر مشکلات گوارشی، مصرف با معده پر و بعد از غذا است. علاوه بر این جهت پیشگیری از یبوست می توانید در طول دوره مصرف مکمل آهن، آب و فیبر دریافتی را در طول روز افزایش دهید.

هم چنین جهت کاهش عوارض گوارشی می توانید از مکمل‌های آهن به فرم لیپوزومال و یا بیس گلیسینات که دارای عوارض گوارشی کمتری نسبت به سایر فرم‌های آهن هستند استفاده کنید. توجه نمایید که برخی مواد غذایی مانند چای، قهوه، شیر، غلات سبوس‌دار، برخی داروها مانند آنتی‌اسیدها و مکمل‌های حاوی کلسیم، زینک و منیزیم  می‌توانند با آهن ترکیب شده و از جذب آن جلوگیری کنند. بنابراین، توصیه می‌شود حداقل دو ساعت قبل یا بعد از مصرف قرص آهن، از مصرف این مواد غذایی اجتناب شود.

بهترین زمان مصرف قرص اسید فولیک در طول روز

“بهترین زمان مصرف قرص اسیدفولیک؟” یکی از سوالات رایج بسیاری از افرادی است که مکمل‌های اسید فولیک استفاده می‌کنند، واقعیت این است که بر خلاف آهن، زمان خاصی برای مصرف اسید فولیک در طول روز و یا شب وجود ندارد. چنانچه اسید فولیک را هر روز مصرف می‌کنید، بهتر است آن را در یک ساعت مشخص و ثابت استفاده نمایید.

بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک در دوران قاعدگی

خونریزی‌های ماهیانه در بانوان باعث کاهش قابل توجه آهن و اسید فولیک می‌شود. مصرف مکمل آهن و اسیدفولیک به جبران آهن از دست رفته در دوران پریود کمک کرده و با ساخت گلبول‌های قرمز طبیعی، از بروز کم‌خونی جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، با افزایش سطح آهن در خون، انرژی بدن افزایش یافته و احساس خستگی و ضعف در دوران پریود کاهش می‌یابد. بهترین زمان مصرف قرص آهن در زمان پریودی تقریبا ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا است. مصرف مکمل اسید فولیک نیاز به محدودیت زمانی خاصی ندارد و هر زمانی از روز می‌توان آن را استفاده نمود.

بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک قبل از بارداری

از آنجا که آهن و اسید فولیک نقش بسیار حیاتی در حفظ سلامت مادر و جنین ایفا می‌کنند، بنابراین مصرف مکمل‌های حاوی این مواد معدنی قبل بارداری برای سلامت مادر و جنین بسیار مهم است. کمبود اسید فولیک در بانوانی که قصد بارداری دارند می‌تواند منجر به ایجاد عوارض جبران ناپذیری در جنین شود. به همین علت توصیه می‌شود بانوان قبل از بارداری مصرف اسید فولیک را شروع کنند. بهترین زمان مصرف قرص فولیک اسید قبل بارداری ۳ ماه پیش از بارداری است و در صورتی که بارداری بدون قصد قبلی صورت گرفته و به تازگی متوجه بارداری خود شده‌اید، توصیه می‌شود به محض اطمینان، مصرف اسید فولیک را شروع نمایید.

در ارتباط با بهترین زمان مصرف قرص آهن قبل از بارداری نیز اگر چه به طور معمول توصیه می‌شود بانوان باردار مکمل آهن را با شروع ۳ ماهه دوم مصرف کنند، با این حال، جهت حفظ ذخایر آهن مادر و پیشگیری از کم خونی در دوران بارداری می‌توان پیش از بارداری با نظر پزشک مصرف مکمل آهن را آغاز نمود.

بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک در بارداری و شیردهی

کمبود آهن و اسید فولیک در دوران بارداری و شیردهی از کمبود‌های تغذیه ای شایعی است که می‌تواند عواقب جدی برای مادر و نوزاد به دنبال داشته باشد. در دوران بارداری، نیاز به آهن به دلیل افزایش حجم خون و رشد جنین به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. در دوران شیردهی نیز، آهن از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود و کمبود آن می‌تواند بر رشد و نمو نوزاد تاثیر بگذارد. اسید فولیک یا ویتامین B9 برای رشد و تکامل سلول‌های جدید، به ویژه سلول‌های خونی و سلول‌های عصبی جنین ضروری است. کمبود اسید فولیک در دوران بارداری می‌تواند منجر به نقص لوله عصبی در جنین شود که عارضه‌ای جدی و اغلب کشنده است.

هم‌چنین، اسید فولیک نقش مهمی در پیشگیری از کم‌خونی، رشد سلولی و تولید DNA دارد. همانطور که در مطالب پیشین ذکر شد، در اغلب مواقع توصیه می‌شود بانوان از شروع سه ماهه دوم مصرف مکمل آهن را شروع کنند و تا ۳ ماه پس از زایمان مصرف آن را ادامه دهند. با این حال، در برخی موارد به ویژه در مادرانی که دچار کم خونی فقر آهن هستند، ممکن است پزشک مصرف آهن را زودتر شروع کند. بهترین زمان مصرف قرص آهن برای زنان باردار و شیرده با معده خالی است، با این حال، برخی مادران ممکن است به علت ویار و تهوع صبحگاهی قادر به مصرف مکمل آهن با معده خالی به ویژه صبح‌ها نباشند، در چنین مواردی پیشنهاد می‌شود مکمل آهن بعد از صرف غذا و یا در اواخر روز و قبل از خواب مصرف شود.

بهترین زمان مصرف قرص اسید فولیک در دوران بارداری نیز حداقل ۱ ماه قبل از بارداری تا هفته ۱۲ بارداری است. در دوران شیردهی نیز نیاز به اسید فولیک افزایش می‌یابد. نوزادان اسید فولیک را از شیر مادر دریافت می‌کنند، بنابراین دریافت مقدار کافی اسید فولیک در دوران شیردهی نیز ضروری است.

بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک در کودکان

تامین آهن و فولیک اسید مورد نیاز کودکان از طریق رژیم غذایی و در صورت لزوم مکمل‌ها بسیار مهم است. عدم دریافت دوز مورد نیاز این دو ریز مغذی در کودکان می‌تواند منجر به کم‌خونی، اختلال در رشد مغز و سیستم عصبی و کاهش توانایی یادگیری شود. در پاسخ به این سوال متداول والدین که “بهترین زمان مصرف قرص آهن برای کودکان چه موقع است؟” ابتدا باید گفت که مکمل‌های آهن قابل استفاده برای نوزادان و کودکان اغلب به فرم قطره و شربت هستند. به علاوه به طور معمول توصیه می‌شود والدین مکمل آهن را همراه با شروع تغذیه تکمیلی آغاز کنند. هم‌چنین جهت حداکثر جذب آهن بهتر است شیردهی با رعایت فاصله زمانی از مصرف آهن صورت گیرد.

در ارتباط با بهترین زمان مصرف قرص فولیک اسید در کودکان بهتر است با پزشک مشورت گردد. زیرا به طور معمول، برای نوزادان و کودکانی که از شیر مادر یا شیر خشک مناسب تغذیه می‌شوند، مصرف مکمل اسید فولیک ضروری نیست. در برخی موارد خاص، از جمله کودکان نارس، کودکان مبتلا به اختلالات سوء جذب، کودکان مبتلا به آلرژی غذایی با رژیم‌های غذایی محدود، پزشک ممکن است مکمل فولیک اسید را برای کودک تجویز کند.

بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک در مردان

برخلاف باور اغلب افراد، مصرف آهن و فولیک اسید صرفا برای بانوان نیست. منتها آقایان تنها در صورت ابتلا به کم خونی باید مکمل آهن را استفاده نمایند. در ارتباط با زمان مصرف آهن و اسید فولیک در آقایان باید گفت که زمان مشخصی به عنوان بهترین زمان مصرف قرص اسید فولیک برای مردان و یا بهترین زمان مصرف قرص آهن برای مردان وجود ندارد و آقایان نیز مانند سایر افراد می‌توانند مکمل آهن را با معده خالی و اسید فولیک را هر زمان از روز استفاده نمایند.

بهترین زمان مصرف قرص آهن برای ورزشکاران

ورزشکاران به ویژه ورزشکاران استقامتی مانند دوندگان ماراتن، دوچرخه‌سواران و شناگران به دلیل تعریق زیاد، از دست دادن خون و افزایش نیاز به اکسیژن، بیشتر در معرض کمبود آهن قرار دارند. آهن برای انتقال اکسیژن به سلول‌ها ضروری است و کمبود آن می‌تواند به کاهش عملکرد ورزشی، خستگی مزمن و ضعف عضلانی منجر شود.

طبق نتایج حاصل از مطالعات، بهترین زمان مصرف قرص آهن برای ورزشکاران صبح ها بعد از ورزش و قبل از اینکه هپسیدین (هورمون موثر در تنظیم میزان آهن در بدن) فرصتی برای رسیدن به اوج خود در بعد از ظهر داشته باشد، است. نتایج یک مطالعه حاکی از آن است که دوندگانی که  در عرض ۳۰ دقیقه پس از ۹۰ دقیقه دویدن صبحگاهی آهن مصرف کردند، حدود ۴۰ درصد بیشتر از زمانی که بعد از دویدن در بعد از ظهر آهن مصرف کردند، این ماده معدنی را جذب کردند.

بهترین زمان مصرف قرص اهن برای چاقی

واقعیت این است که مکمل‌های آهن فاقد کالری هستند و به خودی خود تاثیری در افزایش وزن ندارند. منتها برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف آهن در افراد مبتلا به کمبود این ریز مغذی می تواند منجر به بهبود کم اشتهایی ناشی از کمبود آهن شود. به طور کلی در صورتی که وزن شما کمتر از میزان ایده‌آل است، بهتر است جهت مصرف مکمل‌های تخصصی در این زمینه و پیروی از یک رژیم غذایی اصولی به یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی مراجعه نمایید.

سخن آخر 

در این مقاله بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک در گروه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی، زمان مشخص و استانداردی برای مصرف قرص آهن و اسید فولیک وجود ندارد. با این حال جهت حداکثر جذب، بهتر است مکمل آهن با معده خالی و ۱ ساعت قبل و ۲ ساعت پس از وعده غذایی مصرف شود اما مکمل اسید فولیک نیاز به محدودیت زمانی خاصی ندارد.