یادداشت مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان شرقی به مناسبت یازدهمین سالروز ثبت جهانی مجموعه بازار تاریخی تبریز

به گزارش دیدگاه نیوز ، تبریز از بزرگ‌ترین شهرهای واقع‌شده در مسیر جاده ابریشم است که این مهم جایگاه و موقعیت ممتاز، آن را در جلگه سرسبز و آباد تبریز، به مرکز بزرگ تجارت و مبادله کالا تبدیل کرد و بی‌دلیل نیست هرجا سخن از تبریز می‌شود، بازار آن‌که به عنوان بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان نامیده شده، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

بازار تبریز همچنین سرمایه و نماد شکوهمند معماری ایران است؛ جایی که در حوزه گردشگری نیز از جایگاه و اهمیت فوق‌العاده‌ای برای شهر اولین‌ها محسوب می‌شود. خاطرات برجای‌مانده بر طاق‌ها و گنبدهای بلند آجری پیشینه تاریخی بازار تبریز را یادآوری می‌کند؛ بازاری که در گذرگاه دوران‌ها، از دید مورخان، سیاحت گران، جهانگردان و ناموران دنیا به مرکز تجاری پر رفت‌وآمد اطلاق می‌شد.

قرار گرفتن بازار باشکوه تبریز در مسیر جاده ابریشم که قریب به چهار هزار سال مهم‌ترین شاهراه اقتصادی شرق و غرب به حساب می‌آمد و از مدیترانه تا چین را به هم پیوند داده بود، باعث شده است که همواره از گذشته‌های دور تاکنون، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مرکز تجاری و تبادل فرهنگی شرق و غرب باشد و همین ارتباطات و تعاملات مهم‌ترین عامل پویایی و تداوم حیات سنتی آن است و این امکان را فراهم نموده که به عنوان بزرگ‌ترین مرکز تجاری، فرهنگی با وسیع‌ترین کالبد یکپارچه معماری و پایدارترین ساختار اجتماعی – اقتصادی در بازارهای جهان خودنمایی کند و به عنوان دوازدهمین اثر ایران در فهرست آثار جهانی ثبت شود و تکریم و تحسین تمام جهانیان را برانگیزد.

هر آنچه که در بازار تبریز، از راسته و دالان، سرا و کاروانسرا، تیمچه و چهارسو، میدان و بازارچه، مسجد و مدرسه و حمام و زورخانه و یخچال دیده می‌شود با تعریفی خاص و منطبق بر اصول در کنار هم به چشم‌نوازترین حالت ممکن قرار گرفته‌اند و شبکه خاص ارتباطی را شکل داده‌اند. هر کدام از یک‌صد و شصت‌وسه جز آن در شکل‌گیری آنچه در اطرافشان به وجود آمده تأثیرگذار بوده‌اند و همین نظم و انتظام که به‌عنوان کامل‌ترین سازمان اجتماعی در بازارهای ایران از آن یاد می‌شود ویژگی‌های بازار را صدچندان کرده است.

در این بازار تنها با یک مجموعه برای دادوستد روبرو نیستیم و آنچه بر تمامی جوانب این بازار فاخر برتری دارد، جریان زندگی در آن است. در این بازار در کنار رونق همیشگی خریدوفروش، رفتارهای فرهنگی و تعاملات اجتماعی نیز نسل به نسل انتقال پیدا کرده است و هر کس در این بازار اندکی با دقت نظاره‌گر باشد، می‌تواند در مقیاسی به‌مراتب در دسترس تر، از نزدیک شیوه زندگی مردم تبریز را لمس کند.

اداره‌کل میراث‌فرهنگی آذربایجان شرقی و پایگاه مجموعه جهانی بازار تبریز به عنوان متولیان اصلی صیانت و حفاظت از این گواه زنده تاریخ، همواره در تلاش‌اند تا با به‌کارگیری تجربه استادکاران، اندیشه جاری و پویا جوانان متخصص، جریان زندگی در شاهراه‌های بازار تبریز را بیش‌ازپیش رنگین سازند.

این اداره‌کل در تلاش است تا با هم‌افزایی و مشارکت سایر دستگاه‌های اجرایی، اقدامات لازم را در راستای حفاظت و فراهم‌سازی امکانات گردشگری در مجموعه بازار جهانی تبریز، توسعه و گسترش دهد، از این‌رو طی سال‌های اخیر با مشارکت اصناف و کسبه محترم بازار تاریخی، شهرداری، آب و فاضلاب، سازمان آتش‌نشانی و … بخش عمده‌ای از مجموعه بازار تاریخی به کانال فاضلاب شهری متصل، ساماندهی و کف‌سازی با سنگ اسپراخون اجرا، شیرهای هیدرانته برای استفاده در مواقع آتش‌سوزی نصب و مرمت‌های مستمری در جای‌جای بازار تبریز انجام شده است.

با توجه به این‌که بازار جهانی تبریز از مهم‌ترین آثار تاریخی، فرهنگی و اجتماعی استان است و همواره موردتوجه گردشگران داخلی و خارجی قرارگرفته، لذا این اداره کل برای فراهم‌سازی دسترسی مجازی و تماشای این اثر باشکوه از جای‌جای دنیا، اقدامات بارگذاری تمام نقاط بازار جهانی تبریز را در نرم‌افزار گوگل استریت ویو که یکی از ابزارهای مفید و پرکاربرد آنلاین، بوده و در کنار کاربرد اصلی آن یعنی بررسی دقیق آدرس موردنظر و حوالی آن، امکان تماشای مجازی مکان‌های دیدنی زیادی را از پنجره‌ی گجت‌های هوشمند برای کاربران فراهم می‌کند، به اتمام رساند که هم‌زمان با یازدهمین سالروز ثبت جهانی مجموعه بازار جهانی تبریز، رونمایی می‌شود.

همچنین برای معرفی بخش‌های مختلف بازار جهانی تبریز نیز تعریف QR کدهای جامع را نیز در دستور کار قرار دادیم تا کاربران با استفاده از آن‌ها اطلاعات کامل و موردنیاز خود را به دست آورند، اقدامات لازم در این راستا نیز آغاز شده و پس از اتمام در سایتی مرجع بارگذاری خواهد شد.

مجموعه جهانی بازار تبریز، تنها یک نام نیست، بلکه گواهی از شکوه تاریخ گذشته و جریان زندگی نوین امروز است که همواره در یادها جاودان خواهد بود.

یازدهمین سالروز ثبت جهانی مجموعه بازار تاریخی تبریز گرامی باد.

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

ناصر غلامی هوجقان

سرپرست دیدگاه نیوز در استان آذربایجان شرقی می باشد. وی دارای بیش از ۱۲ سال سابقه فعالیت خبری در موضوعات اجتماعی، فرهنگی، ورزشی، گردشگری و . . . بوده و در بیش از 7 خبرگزاری کشوری و استانی فعالیت داشته است.