سهم مردم اهواز از عوارض دودها؛ «قد یک دوده»

بعد از پیدایش نفت و با توجه به تاثیری که در معاملات و مبادلات تجاری و اقتصادی داشت عنوان طلای سیاه بر آن گذاشته شد اما از آنجا که «در، همیشه روی یک پاشنه نمی‌چرخد»، چرخش اثرات نفت در خوزستان چنان بُعد منفی پیدا کرد که مردم استان آن را بلای سیاه نامیدند.

اثرات مخرب زیستی و آلودگی‌های ناشی از استخراج و فراوری‌های نفتی مستقیما سلامت مردم را تحت شعاع قرار داد به همین منظور ساز و کاری سنجیده شد که با پرداخت عوارض آلایندگی توسط شرکت‌های آلاینده از جمله شرکت‌های نفتی اقداماتی از جمله افزایش سرانه فضای سبز صورت گیرد تا شاید اثرات منفی آلاینده‌ها بر سلامت مردم کاهش یابد.

براساس تبصره یک ماده ۳۸ قانون آزمایشی مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۳۸۷ مقرر شد که بنا به اعلام سازمان محیط زیست، اگر شرکت‌هایی آلاینده باشند و به محیط زیست و سلامت انسانی آسیب وارد کنند، مشمول عوارض آلایندگی به نسبت یک درصد از میزان فروش خود شوند.

اگر چه این مصوبه به سال ۸۷ برمی‌گردد ولی پرداخت عوارض سال‌ها مسکوت ماند تا اینکه سرانجام در سال ۱۴۰۱بخش قابل توجهی از مبلغ عوارض پرداخت شد.

 نمای یک روز آلوده در اهواز

رونقی که سهم اهواز نشد!

با استناد به برخی از برآوردهای کارشناسی، اصل بدهی عوارض مالیاتی ۶ هزار میلیارد تومان و جریمه آن به ۱۲ هزار میلیارد تومان می‌رسد که برای اولین بار حدود ۶ هزار میلیارد تومان از بدهی عوارض شرکت‌های نفتی در استان خوزستان وصول و به حساب شهرداری‌ها و دهیاری‌ها واریز شد.

 از این مبلغ هزار و ۵۰ میلیارد تومان سهم شهرداری اهواز شد. پس از پرداخت این مبلغ قابل توجه مردم اهواز چنان برداشت کردند که تحولی در سطح شهر خواهند دید و شهر جان و رونقی تازه می‌گیرد اما چنین نشد و پس از مدتی شهرداری به ارائه آمارهای ضد و نقیض هزینه‌کرد این اعتبار پرداخت.

رضا امینی شهردار اهواز در خرداد ماه ۱۴۰۲ در نشست خبری گفت: «تنها ۴۷۰ میلیارد تومان برای اجرای پروژه تقاطع غیرهمسطح میدان دانشگاه شهید چمران، ۳۵۰ میلیارد تومان برای ال ۴۰۰ میدان چهارشیر و ۳۲۰ میلیارد تومان برای آسفالت هشت منطقه شهرداری اهواز برای این پروژه‌ها پیش‌بینی یا پرداخت شده است».

امینی در تیر ماه ۱۴۰۲ در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه آمار دیگری ارائه داد و گفت: «از محل عوارض آلایندگی برای احداث تقاطع غیر هم سطح دانشگاه شهید چمران ۱۵۰میلیاردتومان، احداث پل ال ۴۰۰ در تقاطع شهید بندر ۱۰۰ میلیاردتومان و خرید قیر و مصالح آسفالت۳۰۰ میلیاردتومان هزینه شده است».

 سنگینی آلودگی بر آسمان اهواز

امینی؛ شهردار بی‌نظم

عدم شفافیت و انضباط مالی شهرداری اهواز سبب شد استانداری در نامه‌ای به شهردار اهواز خواستار اعلام مصارف بودجه عوارض آلایندگی شود.

حسینی‌محراب استاندار خوزستان در این زمینه گفته است «تنها شهرداری که گزارشی از عوارض آلایندگی و پروژه‌هایش به ما ارائه نداده است، شهرداری اهواز است».

بهار امسال بار دیگر مبلغی به عنوان عوارض آلایندگی به خوزستان تخصیص داده شد که از یک هزار و ۹۰۰ میلیارد تومانی که اجراییه کشیده شد، ۳۰۰ میلیارد تومان سهم شهرداری اهواز شد.

مبالغی که در یکی دو سال اخیر در واقعیت سهم شهرداری اهواز شده سال‌ها رویایی بیش نبود اما عملکرد ضعیف شهرداری اهواز در هزینه‌کرد اعتبارات، این رویا را به کابوس تبدیل کرد.

انتقاد مسئولان از شهردار اهواز

سید محمدعلی پورموسوی رئیس شورای شهر اهواز گفته است «شهرداری باید ریز هزینه‌های خود از محل آلایندگی‌ها را ارائه دهد تا منبع صرف شدن اعتبارات مشخص شود».

سکوت پرابهام شهردار اهواز در زمینه شفاف‌سازی هزینه‌ها و کم کاری‌هایی که مردم در حوزه‌های مختلف شهری از جمله عدم استفاده از عوارض آلایندگی برای افزایش فضای سبز شهری می‌بینند انتقاد شدید مسئولان و فعالان اجتماعی را سبب شده است.

سیدکریم حسینی نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی گفته است «از شهردار اهواز درخواست کردم در خصوص نحوه هزینه‌کرد عوارض آلایندگی به ما گزارش بدهد اما پاسخی به مطالبه ما نداد بنابراین خواستار ورود دستگاه قضا به عدم گزارش دهی شهرداری اهواز در رابطه با شفاف سازی بودجه و اعتبارات آلایندگی هستیم».

شهرداری اهواز اعتبارات را خورده و برده است؟

در حالی که با وجود صدها میلیارد عوارض آلایندگی شهرداری اهواز حتی سهم خود را از پروژه ۱۰ ساله کمربند سبز اهواز تکمیل نکرده بعضی از اعضای شورای شهر اهواز در حمایت از شهردار به بیان سخنانی پرداخته‌اند که سبب بهت و تعجب می‌شود.

در همین زمینه حجت‌الله زارع‌زاده گفته است که « اکنون آن یک هزار میلیارد تومان دلسوز و صاحب پیدا کرده است؛آقایانی که امروز مدعی یک هزار میلیارد تومان قبلی هستند بیایند بگویند آن‌ها برای اهواز چه کاری کرده‌اند و چند گره از گره‌های این شهر را باز کرده‌اند؟ اگر آن‌ها بگویند چه کار کرده‌اند ما هم می‌گوییم این یک هزار میلیارد تومان را چه کار کردیم؛ کسی که مدعی است شهرداری اهواز آن یک هزار میلیارد تومان را خورده و برده است، مستند بگوید به تناسب مسئولیت خود چه کاری کرده و چه گرهی از مشکلات عدیده شهر را باز کردند؟».

به نظر می‌رسد شهرداری و شورای شهر اهواز نیازمند پالایش و بررسی دقیق هستند. ورود جدی دستگاه قضا و بازرسی استان خوزستان در زمینه هزینه‌کرد عوارض آلایندگی می‌تواند نشان دهد آیا شهرداری اهواز اعتبارات را خورده و برده است یا خیر.

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

امیر حیدری

سردبیر دیدگاه نیوز، بیش از 16 سال است که در زمینه های تخصصی طراحی، توسعه، بهینه سازی و سئوسازی وب فعالیت می کند. وی از سال ۱۳۸۷ فعالیت خبری خود را در حوزه اخبار تکنولوژی آغاز کرده و از سال ۱۳۹۳ در حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی شروع به فعالیت مستمر خبری کرده است. وی عضو هیئت مدیره شرکت رایسام نیز می باشد.