خط ریلی شلمچه- بصره؛ قفلی که پس از ۲۰ سال باز شد/ پایان ۱۴۰۴ اتصال ریلی ایران و عراق

سید مصطفی داودی در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار اقتصادی دیدگاه نیوز درباره خط ریلی شلمچه – بصره به‌عنوان یکی از طرح‌های مهم برون مرزی وزارت راه و شهرسازی افزود: یکی از مزیت‌های کشورمان، موقعیت ژئوپولیتیک آن است و به همین دلیل تکمیل این خط ریلی می‌تواند افق جدید حمل و نقلی برای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق ایجاد کند.

وی بیان‌داشت: ایران دارای موقعیت خوب ترانزیتی در خاورمیانه است و نقطه اتصال اروپا به خاور دور و آسیای جنوب شرق، همچنین نقطه اتصال کشورهای آسیای میانه به آب‌های گرم است؛ همه اینها پتانسیل‌هایی است که رقبا به بهانه های مختلف به‌دنبال محروم کردن ما از این ظرفیت هستند.

داودی خاطرنشان‌کرد:‌ مسائلی از این دست سبب شد تا بیش از ۲۰ سال اجرای این پروژه بین ایران و عراق در رفت و برگشت باشد.

وی اظهار داشت: ایران کشوری با اکثریت جمعیت شیعه و اهل سنتی دوست دار اهل بیت است، از طرفی مدفن ائمه اطهار(ع) و عتبات عالیات در عراق است و به‌ویژه در ایام اربعین با حجم بالایی از زائران امام حسین(ع) مواجهیم که با تحمل مشقت‌ها و مرارت‌های زیاد برای پیاده‌روی اربعین و زیارت قبور ائمه اطهار (ع) حضور می‌یابند؛ بنابراین وظیفه دینی و حکومتی (از منظر خدمت به مردم) است تا این مهم را تسهیل کنیم و در این راستا مذاکرات زیادی بین مسئولان دو کشور انجام شد.

معاون فنی و زیربنایی شرکت راه‌آهن یادآوری‌کرد: از زمان مرحوم «رستم قاسمی» (وزیر اسبق راه و شهرسازی) که تفاهم‌نامه رسمی دراین زمینه به امضا رسید، تا سفر مرحوم آیت‌الله رئیسی، رئیس جمهور فقید به عراق، روی کار آمدن «شیاع السودانی» نخست وزیر عراق، دیدار وی با رهبر معظم انقلاب و تاکید معظم‌له بر لزوم تسهیل در تردد زائران، همه این موارد سبب شد تا شاهد باز شدن قفل ۲۰ ساله این پروژه باشیم و کار مشترکی بین دو کشور آغاز شود.

این مقام مسئول راه‌آهن در عین حال تاکید کرد: اتصال ریلی بین دو کشور در مرز ریلی که وجود نداشته، کار ساده‌ای نیست و مشکلات حقوقی قابل توجهی بر سر راه آن پیش‌بینی می‌شد، اما با سفر دکتر پزشکیان به عراق، برگزاری جلسات با شیاع‌السودانی و همچنین حضور رئیس‌جمهور در بصره، به نقطه عطفی در پیشبرد این پروژه مهم بدل شد و اکنون مشکل خاصی بر سر راه اجرای این پروژه وجود ندارد.

تقسیم بندی اجرای پروژه/ ۲ پروژه سهم ایران و یک پروژه سهم عراق

وی خاطرنشان‌کرد: اینک مقرر شده اجرای پروژه زیرسازی و روسازی راه آهن از نقطه صفر مرزی در شلمچه تا ایستگاه راه‌آهن بصره به طول ۴۰ کیلومتر را طرف عراقی بر عهده بگیرد، همچنین از نقطه صفر مرزی به عمق ۱۶ کیلومتر به سمت بصره عملیات مین‌روبی توسط کشورمان انجام شود.

داودی ادامه‌داد: در محدوده ورودی شهر بصره با اروند رود (شط العرب) مواجهیم که باید پلی با قابلیت عبور ریل بر روی آن احداث شود. در عین حال این پل باید دارای دهنه بازشو برای عبور و مرور کشتی‌ها باشد.

وی اظهار داشت: با توانمندی بالای مهندسان ایرانی، عراقی‌ها تقاضا داشتند که احداث این پل را نیز ما بر عهده بگیریم.

معاون فنی و زیربنایی شرکت راه‌آهن اضافه‌کرد: ‌از سوی دیگر، در نقطه صفر مرزی شلمچه ایستگاه ریلی نداریم اما اکنون که موضوع اتصال شبکه ریلی ایران و عراق را داریم، این قطار به سمت عراق ادامه خواهد یافت؛ بر این اساس نیازمند احداث ایستگاه مسافری راه‌آهن در شلمچه بودیم که این اقدام نیز در دستور کار است.

وی در تشریح آخرین وضعیت این پروژه، گفت: از مرداد ماه امسال عملیات اجرایی ساخت پل بر روی اروند رود آغاز شده و امیدواریم طی مدت ۱۸ ماه به اتمام برسد.

اجرای ۵ کیلومتر مین روبی در خاک عراق

داودی افزود: تاکنون پنج کیلومتر عملیات مین روبی و مین‌زدایی مسیر از نقطه صفر مرزی به سمت بصره انجام شده است تا طرف عراقی قادر به احداث خط راه‌آهن باشد.

وی اظهار داشت: مناقصه ساخت خطوط ایستگاه راه‌آهن شلمچه نیز برگزار شده و هم‌اکنون پیمانکار پروژه در حال استقرار در محل اجرای عملیات است. به‌زودی عملیات ساخت این ایستگاه آغاز خواهد شد و امیدواریم این مهم نیز با تامین مالی لازم طی مدت ۱۸ ماه به انجام برسد.

نیاز به ۵ همت اعتبار برای اجرای پروژه

معاون فنی و زیربنایی شرکت راه‌آهن خاطرنشان‌کرد: ‌پروژه ریلی شلمچه – بصره از محل منابع عمومی تامین اعتبار می‌شود و پیش‌بینی شده برای انجام آنچه بر عهده طرف ایرانی است (یعنی ساخت پل، مین‌روبی و احداث ایستگاه راه‌آهن) پنج‌هزار میلیارد تومان بودجه نیاز باشد.

وی همچنین از انجام مناقصه ساخت خط ریلی از شلمچه به بصره توسط طرف عراقی خبر داد که یک شرکت اسپانیایی برنده آن شده است، اما تصریح‌کرد: هرچند صنعت ریلی در دوران پیش از انقلاب صنعتی وابسته بود، اما امروز از صفر تا ۱۰۰ طراحی، احداث، نظارت و بهره‌برداری پروژه‌های ریلی در کشورمان انجام می شود و حتی در تولید تجهیزات و قطعات مورد نیاز خودکفا بوده و دانش فنی آن در کشورمان نهادینه شده است.

داودی گفت: عرض خطوط ریلی در عراق منطبق بر استانداردهای اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها ( UIC ) است که ما نیز از آن پیروی می‌کنیم؛ بر این اساس قطارهای ایرانی قابلیت سیر در عراق و برعکس را خواهند داشت.

وی ادامه‌داد: هرچند تاکنون عقد قرارداد پروژه، رفع مشکلات حقوقی، تامین منابع مالی، تهیه اسناد مناقصه و … زمان و انرژی زیادی برد، اما امیدواریم حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۴ شاهد افتتاح این خط ریلی و دیگر پروژه‌های مرتبط بوده و در ایام اربعین دو سال بعد شاهد انجام سفرهای ریلی اربعین «مبدا- مقصدی» به عتبات عالیات باشیم.

معاون فنی و زیربنایی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران تصریح‌کرد:‌ نظر به اهمیت پروژه یاد شده و نظر ویژه رهبر معظم انقلاب بر اتصال ریلی دو کشور مسلمان به یکدیگر، شخص دکتر پزشکیان بر آن نظارت دقیق دارند و ماهانه گزارش پیشرفت آن به آقای «قائم‌پناه» معاون اجرایی رئیس‌جمهور ارائه می‌شود.

به گزارش دیدگاه نیوز، با اتصال خط ریلی شلمچه- بصره، مردم از مبدا مشهد، تهران و قم و دیگر شهرها به‌طور مستقیم تا کربلای معلی طی مسیر دارند؛ همچنین زائران عراقی نیز می‌توانند بطور کاملا ریلی، از عراق به شهرهای تهران، قم و مشهد دسترسی پیدا کنند.

احداث این خط ریلی با هدف سفر ریلی با رفاه بالا و ارزان برای زائران ایرانی به کربلا و زائران عراقی به مشهد مقدس و دیگر اماکن زیارتی و توریستی احداث می‌شود.