تیاتر چیست، تیاتری چه کسی است و مخاطبش کیست؟

به گزارش خبرروز، محمد شعله سعدی فعال عرصه ی تئاتر در یادداشتی پیرامون آسیب شناسی تئاتر، نوشت:

باید معلوم کنیم تیاتر چیست، تیاتری چه کسی است و مخاطبش کیست. یعنی بحث فلسفی و زیباشناختی متاسفانه در اولویت است. چرا؟
توضیح می دهم.
امروز من می توانم با ده هزار تومان اوپنهایهمر و باربی را روی فلش کپی کنم و زیر اسپیلت روی کاناپه لم بدهم و فیلم های پر از زیبایی رنگ صدا و… را در آرامش ببینم.
اگر بخواهم تیاتر ببینم باید چند کلیومتر در ترافیک رانندگی کنم چند برابر پول بدهم ماشینم را یک جای ناجور پارک کنم، که معلوم نیست وقتی برگردم لاستیکش هم باشد چه رسد به آینه و ضبط و چراغ و… بعدش روی بدترین صندلیها و نیمکت های تاریخ بنشینم و چیزی که اسمش تیاتر است را ببینم
خوب حالا این تیاتر چیست که می تواند یا باید بتواند با این قیمت و مسافت و کیفیت ارایه با باربی و اوپنهایمر رقابت کند؟
کسی می داند؟ کسانی که تیاتر کار می کنند، درس می دهند، نقد می کنند یک بار به این نکته فکر کرده اند؟ کار هایی که اجرا می‌شود در حد این رقابت هستند؟
دوم:
من کی هستم؟ من که چنان واله و شیدا هستم که رانندگی یا هزینه تاکسی تا سر گلستان، دروازه کازرون، فلکه گاز ، چهارراه حافظیه را به جان میخرم چند برابر یک فیلم هزینه می کنم تا روی صندلی های جانکاه بنشینم و تیاتر ببینم، من از کدام طبقه این اجتماع هستم؟ چه پیشینه ای دارم؟ چه ذایقه ای دارم؟ چه عواملی من را تا سالن تیاتر می کشاند؟
کسی یک بار به من فکر کرده است؟ من را کجا باید پیدا کرد؟ خبر اجرای تیاتر را کجا باید به من رساند؟
سوم:
تولید کننده تیاتر چه کسی است؟ کسی که آن کالای خواستنی که می ارزد برای دیدنش جور هندوستان را کشید تولید میکند چه کسی است؟ او چه می خواند؟ چه می بیند؟ به چه می اندیشد؟ ارزش هایش چه چیزهایی است؟ چقدر، کجا، با چه امکاناتی به چه قیمتی مهارت لازم تولید چنان کالای فاخری را آموخته است؟ چه سبک زندگی برای خودش تعریف حرده‌است؟
کسی می داند؟
مخاطب موسیقی بنان و شجریان و موتزارت و بتهون و پاواراتی و… است یا تتلو ؟ امید جهان و سندی؟
داستایوفسکی و تولستوی و مارکز و کوندرا و… می خواند یا دانیل استیل و فهیمه رحیمی و ذبیح الله منصوری؟ اصلا چیزی می خواند؟ اصلا مگر فرقی دارد؟
چهارم:
مگر نمی شود کسی که داستایوفسکی نمی خواند و پاواراتی نمی بیند و قهرمانش مهران مدیری و مهران غفوریان است، تیاتری بسازد که بتواند مخاطب اوپنهایمر و قدرت سگ و بلفاست و شاه ریچارد را راضی کند به جای دیدن این فیلم ها تیاتر او را تماشا کند؟
پنجم:
در بیست سال گذشته مخاطبین تیاتر چه کسانی بوده اند؟ تولید کنندگان چه کسانی بوده اند؟ آثار تولید شده چه بوده اند؟ با سه مولفه یادشده چه نسبتی داشته‌اند؟ چند درصد مخاطبین تیاتر اهالی همیشگی و تکراری تیاتر بوده اند چند درصد جذب مخاطب جدید و پای کار صورت گرفته ؟ از استادان و فرهیختگان و کار آفرینان و متخصصانی که اصلا اهل هنر نیستند اما فیلم فاخر می بینند، رمان درخشان میخوانند ، موسیقی درجه یک میشنوند چند نفر را توانستیم به سالن تیاتر بکشانیم؟ چند نفرشان نه فقط ماندند دست دیگران را هم گرفتند و به سالن آوردند ؟ چند نفرشان نه فقط فرار کردند در جمع های خانوادگی و دوستانه از بدی اثر و سالن و صندلی و … برای دیگران هم گفتند؟
ششم:
اگر تکلیف این که تیاتر چیست، تیاتری کیست و مخاطب تیاتر چه کسی است روشن است، بفرمایید حوزه هنری، اداره فرهنگ و ارشاد، انجمن نمایش دست‌ساز اداره فرهنگ و ارشاد، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهرداری ، استانداری، قوه قضاییه و… در شرایط فعلی چه کار می توانند انجام دهند؟ مطلوب آنها دقیقا چیست؟ آیا سه مولفه
یادشده با مطلوب آنها نسبتی دارد؟
هفتم:

بدون توجه به سه مولفه یاد شده برگزاری تیاتر، در صف اجرا بودن تولید کنندگان و… خیری دارد؟ جذب اسپانسر چه لطفی دارد؟ شیراز که در آن کارخانه قحط است و بنگاه اقتصادی موفق نادر است و بی کاری بیداد میکند اسپانسر هم مگر پیدا میشود ؟ اسپانسر بابت چه چیزی از تیاتر باید حمایت کند؟ در عوض چه چیزی بنا است دریافت کند؟

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

محمد ناصری‌راد

خبرنگار دیدگاه نیوز در شهر شیراز می باشد. وی مستندساز، تدوینگر و عکاس شیرازی است که فعالیت خود را از سال ۸۸ با انجمن سینما جوانان شروع کرده و ساخت مستندهای “دروازه حقیقت”، “من میخوام معتاد بشم”، “طاووس ها پرواز را نمیفهند”، “سوداگرانِ بی سودا”، “وداع”، “آبفروش”، “کتایون” و “فروزان” را در کارنامه دارد، وی در حوزه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و سینمایی قلم می‌زند .