آیا جنبه‌ی بازدارنگی مانع تکرار این جرایم می شود؟!

یادداشتی به قلم محمد باقری

در علم حقوق همواره سعی شده تا در لایه های پنهان و زیرین قانونگذاری بیشترین بهره را که همان مصون نگه داشتن جامعه از ابعاد یک فعلِ مجرمانه است ، در نظر گرفته شود. از این رو پیوسته کوشش شده، تا با تَمسُک به ابزارهای تَقنینی، پیش از وقوع، از رخداد جرایم، ممانعت به عمل آید چرا که همواره راهِ علاج را پیش از ابتلا باید جست. در این رهگذر اِعمال مجازات به منظور اِرعاب مجرمان بالقوّه و بالفعل و آموختن درس عبرت به آنان، یکی از این اهرم هاست. بدین سان پیشگیری از جرم که در قالب تدابیری متنوع قابلیّت تبلّور دارد، در قِسمی از خویش از راه تحمیل کیفر بر مجرمان محقّق می شود، کیفری که سنگ بنای رسالت خویش را تولید هَراس در اذهان قرار می دهد.

به دیگر بیان، عالمانِ علمِ حقوق، هراس ایجاد شده در اذهان عموم را بخش جداناپذیر سیاست های کیفری خود می دانند. زیرا که در مثالی عینی، جامعه فردی را که مرتکب فعل مجرمانه ای شده و در حال تحمل مجازات و کیفر خویش است می بیند، و همواره این پیام را به سایرین می دهد که سرانجام چه در انتظار مرتکبین این گونه افعال مجرمانه می باشد، و این همان خاصیت بازدارندگی از تکرار جرایم مشابه است.

در چند وقت اخیر، در خروجی بسیاری از خبرگزاری ها، اخبار بازداشت های بی سابقه ی برخی مسئولین انتخابی و انتصابی، در بسیاری از شهرهای کشور، به چشم میخورد.اخباری تکان دهنده که نوید بخش عزم و اراده ای قاطع، در جهت برخورد با جرایم اداری است. آنچه در این بین قابل تامل است، اقدام همزمان جهت بررسی جرایم واقع شده در بسیاری از شهرها بود. که این امر مُوید تاکیدی است بر مقابله با جرایم مالی واقع شده در ارگانِ مربوطه.

حالا باید دید این دستگیری های گسترده، و خاصیت بازدارنگی اِرعاب ایجاد شده برای افرادِ در آستانه ی اِرتکابِ این جرایم، از بین برنده ی انگیزه های ارتکابِ جرایم مشابه در آتی خواهد بود یا همچنان شاهد وقوع این قبیل جرایم و حیف و میل سرمایه های عمومی خواهیم بود.هر چه هست هنوز رسیدگی به بسیاری از این جرایم به اتمام نرسیده و طبیعتا سرانجامِ قضایی بسیاری از این مجرمان بصورت دقیق، مشخص نشده است.

و لذا انتظارِ فعال شدن جنبه بازدارندگی از ارتکاب جرایم، پیش از اعلام نتایج نهایی و قطعی دادرسی ها،به دور از ذهن است.حالا گوی و میدان در دستانِ گره گشای قوه قضاییه است تا بیشترین بهره را از این وضعیت نامطلوب ایجاد شده،عایدِ اجتماع کنند.

دیدگاه نیوز را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید